Op initiatief van de gemeenteraadslid Maartje Schmiermann heeft het lid van de Provinciale Staten Jürgen Stoop op 3 juni het GOL gebied in Vlijmen Oost bezocht. Om zo met eigen ogen te bekijken wat de exacte inhoud van de uitvoering van de GOL plannen aan deze kant van de gemeente Heusden zouden betekenen. En natuurlijk wat de alternatieven van Het Vlijmens Lint inhielden. Het statenlid meldde ons dat hij over een aantal zaken in de Provinciale Staten vragen zal gaan stellen. Nu de uitvoering van het plan heel anders uitvalt dan voorzien dreigen immers ook de doelstellingen niet te worden behaald.
Eerder bezocht ook GroenLinks statenlid Tom Ludwig het gebied en stelde vragen in de Provinciale Staten. Dat laatste gold ook voor Partij voor de Dieren statenlid Marco van der Wel al vragen. Ook in de laatste vergadering van de Provinciale Staten bleek dat er ook op provinciaal niveau steeds meer twijfel ontstaat over de uitvoering van de GOL plannen. Bijsturing lijkt dan aangewezen, zeker als de kosten ook steeds verder uit de hand lopen.
Uitleg van voorzitter van Het Vlijmens Lint Job van Dooren aan Jürgen Stoop. Verder op de foto initiatief neemster CDA gemeenteraadslid Maartje Schmiermann en fractieondersteuner Richard Tewes
Het PIP heilig verklaard Het PIP is het vastgestelde Provinciale Inpassings Plan van het GOL, zoals dat door de Provinciale Staten is goedgekeurd. En is de basis van de planvorming zoals die ten basis ligt aan de uitvoering van de GOL plannen. Telkens als wij en andere burgers onze ideeen ter verbetering inbrengen om het plan qua natuur, landschap, waterberging of kosten meer effectief en efficient te maken krijgen we te horen dat dat niet kan omdat het PIP nu eenmaal is vastgesteld en de Provincie en de Gemeente daarvan niet willen afwijken.
Burgerparticipatie: Een wassen neus Dat zijn hele andere geluiden dan de geluiden die we hoorden bij de verkoopbijeenkomsten van het GOL. Steeds hoorden wij toen dat de uitvoering helemaal in overleg met de bewoners zou gaan en dat wij volop input zouden kunnen leveren bij de detailinvulling van het GOL aan onze kant van het plan. Zulks ook conform het nadrukkelijke verzoek van de Provinciale Staten om in dit project burgerparticipatie tot een basis te maken. Helaas komt daar in praktijk maar bitter weinig van terecht. Het “not invented here syndrome” tiert welig of de overheidburelen. En natuurlijk snappen wij dat het voor diezelfde overheden ook buitengewoon complex is om dit soort grote projecten te realiseren, deels door regelgeving, deels door de opzet van zo’n enorm project over zoveel gebieden en met zo veel belanghebbenden.
PIP niet heilig voor overheid zelf Waar het vervelend wordt als de overheid zelf wel de doelpalen verzet tijdens de wedstrijd en wel regelmatig af te wijken van de heilige standaard: het PIP. En winkelt in de onduidelijkheden die altijd in zo’n plan en de uitvoering zitten, maar dat niet wil toepassen op gerechtvaardigde (vaak ook volgens diezelfde overheden) vraagtekens die wij bij de plannen en de uitvoering zet.
Aan uitvoering wordt vastgehouden, niet aan de doelstelling Wij hebben als Het Vlijmens Lint, een vereniging voor erfgoed en groen, geen bezwaar ingediend tegen het GOL plan als zodanig. Met name de integratie van functies wateropslag, verkeersafwikkeling en natuurontwikkeling (en nog wat doelstellingen van een lagere orde) vinden wij prima en hoogst wenselijk gegeven de complexiteit van interfererende belangen. Een holistische wijze van gebiedsontwikkeling, prima dus. Wat een groot probleem is dat als een van die doelstellingen in het nauw komt, omdat de uitvoering anders uitpakt dan gepland, men dan niet terug naar de tekentafel gaat. In feite wordt dan niet meer voldaan aan het PIP, aan de Milieu Effect Rapportage (MER) en aan de grote stapel achtergrondrapporten die aan dat PIP ten grondslag ligt. Met andere woorden, door niet in te grijpen als de uitvoering afwijkt van het plan, wijkt men willens en wetens af van het PIP zelf. En juist dat is nu precies het geval.
Uitvoering blijkt qua natuur anders dan plan Wat zij de afwijkingen dan zoal: in de plannen staat dat de impact op de benoemde kernkwaliteiten van het landschap minimaal zouden zijn. Dat betreft bijvoorbeeld het oplopende groen naar de Voordijk, de bosschages tussen de dijk en het wiel, en de laanbeplantingen langs de Gemeint, de Engelenseweg en de Molenhoek. In de uitvoering blijkt nu dat niet alleen alle gekapt gaat worden, maar dat ook terugplanting anders dan de plannen niet mogelijk is. Omdat het Waterschap 5 meter maairuimte aan beide kanten van de Bossche Sloot nodig heeft. Of omdat de laanbeplanting langs de Engelenseweg die als voorwaardelijke verplichting in het PIP opgenomen is, op last van leidingbeheer niet teruggeplant kan worden. Maar datzelfde geldt ook voor andere bosschages gelegen in de groenblauwe mantel Noord-Brabant en in de groenstructuurkaart van de gemeente Heusden die gekapt worden en blijken niet teruggeplant te kunnen worden. De natuurschade is alleen al door nieuwe inzichten in de uitvoering veel groter dan voorzien in het PIP.
Overheden maken het probleem erger in plaats te compenseren In de MER rapportage en alle voorlopende rapporten van het PIP was een ecologische verbindingszone te zien die de driehoek tussen Voordijk, Engelenseweg en de randweg richting Vijfhoevenlaan bevatte. Niet alleen was dit in alle presentaties en stukken altijd zo getoond aan burgers, gemeenteraadsleden en statenleden, ook stond de afbeelding ook in de PIP zelf. Dit in tegenstelling tot het effect dat de gebiedsaanpassing die de Projectgroep deed vlak voor de totstandkoming van het PIP. Die gebiedsaanpassing werd niet gedaan in het PIP zelf, alleen in een bijlage 32, waaruit een normale burger en burgervertegenwoordiger niet kon opmaken dat dit was gedaan. Het besluit van deze aanpassing is zelfs nooit formeel genomen en er is dus ook geen ja tegen gezegd door statenleden en gemeenteraadsleden. Zij hebben enkel de bestemming verkeer van het gebied afgehaald (die er wat ons betreft nooit op hoefde te zitten). Belangrijk is dat daarmee een stuk compensatie van de extra schade door meer wegen niet wordt ingevuld en dat ook de MER rapporten niet meer valide zijn. Opnieuw een aanpassing van de PIP dus, maar nu bewust en onnodig doorgevoerd. (En sterker nog: daarbij ook direct handelend tegen het Groenstructuurplan Gemeente Heusden, aangezien de grond, in eigendom van de Gemeente Heusden en liggend in de groenstructuur van de gemeente niet verkocht had mogen worden.)
Andere plaats van de compartimentsdijk dan in het PIP aangeven Het PIP is helder: de compartimentsdijk tussen het wateropslagcompartiment Biessertpolder en het compartiment Engelermeer komt te liggen op de nieuwe randweg en niet op de Gemeint. Dat is wat ons betreft logisch: het geeft meer wateropslag en bespaart veel natuur. De Gemeint hoeft niet te worden verhoogd dus de bomen daar kunnen vrijwel allemaal blijven bestaan.
Door het nog aan te leggen fietspad naast de Gemeint verhoogd op de compartimentsdijk aan te leggen en de weg liefst wat verdiept wordt minder geluid- en zichtoverlast veroorzaakt voor de natuur en de recreatie op het Engelermeer. En het is goedkoper, want de nieuwe randweg en andere wegen moeten toch al aangelegd worden, terwijl de Gemeint dan niet opgebroken en verzet moet worden. Laatste voordeel: het is ook meer toekomstbestendig als er nieuwe hoogwateropslag compartimenten bij moeten gaan komen in Vlijmen Oost. En die gaan er komen. En dan kan je daarna alsnog veel van die wegen weer opbreken. Deze oplossing wordt dan ook gesteund door IVN ’s-Hertogenbosch en de Natuur- en Milieuvereniging gemeente Heusden. De oplossing wordt dan ook gesteund door IVN ’s-Hertogenbosch en de Natuur- en Milieuvereniging gemeente Heusden.
Waarom doet de Projectgroep GOL dat dan niet? Omdat er voorafgaand aan het PIP ook een notitie is verschenen die een andere uitleg geeft. Normaal is het PIP heilig, zeker als het andere stuk van een latere datum is. Maar kennelijk maken de overheden hiervoor weer graag een uitzondering. Toch niet heilig, dus.
Busbaan vervallen, ecotunnel onnodig behouden Tijdens het PIP werd verondersteld dat de opgang van de Engelenseweg naar de Meliestraat gebruikt zou gaan worden als busbaan. Dat is veranderd, het oordeel is dat de Meliestraat niet geschikt is voor grote autobussen en dat de opgang derhalve nu alleen toegankelijk zal zijn voor fietsers. Je zou zeggen dat er met deze wijziging van het PIP meteen wat breder gekeken wordt naar de consequenties van de plannen. Wij zijn van de landschap en groen, maar luisteren qua flora en fauna ook graag naar andere experts wanneer dat nuttig en nodig is. Er waren al twijfels bij de natuur- en milieuorganisaties over de nuttigheid van een vrij smalle ecotunnel van 40 meter lang onder de opgang van de Engelenseweg naar de Meliestraat. Maar nu de busbaan vervalt en er een fietspad overblijft kan dat geld beter besteed worden aan een wat kortere ecotunnel onder de opgang van de Bellaart naar de Tuinbouwweg. Die weg zal wel erg druk worden met autoverkeer. Dus aanpassingen op PIP, maar daarna geen logica in de opvolging.
Geen doorvertaling van het PIP naar omgevingsvergunningen In het PIP staan een aantal voorwaardelijke verplichtingen waaraan voldaan moet worden anders mag het plan niet uitgevoerd worden. Hierboven stond al het voorbeeld omtrent de herplant van de laanbeplanting langs de Engelenseweg. Echter deze, maar ook andere verplichtingen staan niet in de afgegeven omgevingsvergunningen betreffende de kap van bomen en bosschages, die door de gemeente Heusden zijn afgegeven aan de aannemer van het GOL. De Provincie (en daarmee de aannemer) heeft ons laten weten dat zij bij de groencompensatie, en logischerwijs dan ook deze andere verplichtingen, zich laat leiden door de verplichtingen opgelegd door de verlener, in dit geval de gemeente. Dat levert dan wel weer een forse afwijking van het PIP op.
We zien dit spel van veel te lage verplichtingen overigens ook optreden in de vereiste groencompensatie op grond van de Wet Natuurbescherming, de Verordening Ruimte Noord-Brabant en het Groenstructuurplan Gemeente Heusden. Gevolg van dit handelen is: afwijking van de wat burgers op basis van wetten en verordeningen hadden mogen verwachten bij de uitvoering van het PIP en daarmee opnieuw een afwijking van het PIP zelf en vooral van de te behalen doelstelling natuurontwikkeling als geformuleerd in het PIP.
Vervuilde grond in de Biessertpolder: nieuw hoofdstuk Als je in het kader van het GOL aan natuurontwikkeling wil doen, en je weet dat er een aanzienlijk aantal hectares natuur en hectares agrarische gronden verloren gaan. En als je weet dat er een aanzienlijk aantal hectares verkeer bijkomen. En als je weet dat de oorspronkelijke plannen voor de ecologische verbindingszone als fors uitgekleed waren ten opzichte van de eerste ideeen. En je weet dat de uitvoering verslechterd is ten opzichte van het plan. Waardoor je je natuurdoelstellingen al niet behaalt. Dan ontwikkel je een voorstel om vervuilde industriegrond te gebruiken in en nabij die natuurgebieden middels een wijziging op je Nota Bodembeheer. Daar komen negatieve reacties van burgers en milieuorganisaties op, die zienswijzes indienen met verwijzing naar wet en regelgeving en de intenties in verordeningen. Dan trek je dat plan van tafel en komt met een nieuw plan om die vervuilde grond toch te kunnen gebruiken: via een Besluit Bodemkwaliteit. Wij en anderen zullen weer braaf bezwaar maken, maar hoe passen deze acties in de natuurontwikkeling van het GOL?
In de Provinciale Staten zijn inmiddels ook al een aantal keren vragen gesteld over de belangrijke natuurverbinding Vlijmen Oost. De doelstelling wordt niet bereikt, terwijl de kosten steeds hoger worden. Ook voor statenleden wat ons betreft reden om vraagtekens te zetten bij de uitvoering van het huidige plan en dat plan daarom bij te sturen. Wij hopen dus ook op uw actie van de provinciale politiek op dit punt.
Stug vasthouden aan het gemaakte plan is niet verstandig, zeker niet als door gewijzigde omstandigheden, nieuwe inzichten en ongelukkige acties de doelstellingen van het plan niet meer gerealiseerd worden. Je kunt dan wel snel de ladder willen opklimmen, maar de ladder staat inmiddels tegen de verkeerde muur. Herbezinning is dan op zijn plaats.
GOL: verbeteringsmogelijkheden De nieuwe coalitie van DMP, Gemeentebelangen en VVD is aangetreden. De coalitie wil met vaart door met de realisatie van het GOL, in beginsel een prima streven. Mooi dat zij expliciet aangeeft te willen kijken naar verbetermogelijkheden van het GOL in onze omgeving, ook al denken wij dat er ook breder wel wat te optimaliseren valt. Ook zien wij dat de overheid voor zichzelf wel telkens de ruimte neemt af te wijken van het PIP, dus zien niet in waarom dat met enige creativiteit ook niet zou kunnen op door ons ingebrachte wensen. Waardoor landschap, natuur en kosten bespaard kunnen worden.
Tekst coalitieprogramma: Voor de Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL) staan het Provinciale Inpassingsplan (PIP) en de afspraken binnen de aanbesteding vast. Deze afspraken kunnen niet worden aangepast. We gaan tempo maken en starten met de uitvoering zodra het kan. Binnen de uitvoering en de ruimte die het PIP en aanbesteding bieden, kijken we nog wel naar verbetermogelijkheden voor Vlijmen-Oost. Dit mag niet tot vertraging leiden.
Natuur en water Wij zijn positief over een aantal teksten in het coalitieprogramma op gebied van natuur en water, die goede aansluiting geven op onze ideeen met name met betrekking tot De Groene Rivier. (We nemen overigens aan dat de coalitie bedoeld dat zij terughoudend zal zijn bij het kappen van bomen, of onnodig kappen wil vermijden. Niet dat zij terughoudend zal zijn in het onnodig kappen van bomen, want dat zou überhaupt niet moeten voorkomen.)
Tekst coalitieprogramma: Op het gebied van natuur en water staat de ontwikkeling van ecologische verbindingszones centraal. Natuurgebieden moeten toegankelijk zijn en blijven voor fiets- en wandelrecreatie. We hebben aandacht voor zowel doelmatig waterbeheer als de kwaliteit van het oppervlaktewater. Met oog voor flora en fauna. We werken aan de groei van de biodiversiteit. Onze natuur is de groene longen voor ons bestaan. Verder zijn we terughoudend met het onnodig kappen van bomen.
Wij kijken uit naar een goede samenwerking Wij wensen het nieuwe college en specifiek de nieuwe verantwoordelijke wethouders Thom Blankers en Johan Meesters veel wijsheid toe in het wegen van belangen om niet alleen het GOL snel te realiseren, maar vooral ook de gedefinieerde doelstellingen te realiseren. Wij zien uit naar een goede samenwerking met de wethouders en wensen hen veel succes in de nieuwe rol.
Doel wetgeving is helder, tenminste compenseren daar waar schade wordt opgelopen
In geval er tot kap van vergunning plichtige bomen of bosschages wordt overgegaan zijn er wettelijke regels en lokale verordeningen waaraan men is gehouden. Kap moet in deze gevallen leiden tot herplant op dezelfde plaats of groencompensatie op een andere plaats. Het doel van de wetten en verordeningen is natuurlijk de natuur in stand te houden, ook als er soms ingrepen vereist zijn. Duidelijke wetten en regels waaraan iedereen zich te houden heeft, dus ook de overheden zelf, zeker in de wetenschap dat één van de pijlers van het GOL natuurontwikkeling is!
Geen overzicht wat er gekapt wordt.
In het geval van het GOL gaat het op veel punten mis met deze groencompensatie. Ten eerste zijn de aanvragen door de provincie buitengewoon gefragmenteerd, mede waardoor het voor de verlener (de gemeente) en voor burgers en belanghebbenden erg ingewikkeld is om een overzicht te hebben wat er gekapt gaat worden en welke compensatie vereist is. Te kappen percelen worden verdeeld over verschillende vergunningen en binnen vergunningen over verschillende vakken. Vergunningen van aansluitende percelen worden dan ook nog in de tijd verspreid aangevraagd. De overheden lijken zelf geen regie meer te hebben, want kunnen ons en andere belangengroepen nu al maanden geen opgave geven van hetgeen gekapt gaat worden.
Verlening voldoet niet aan wettelijke en lokale vereisten
De Wet Natuurbescherming vereist dat niet alleen individueel vergunning plichtige bomen gecompenseerd worden maar ook bomen en bosschages die onderdeel zijn van een laanbeplanting van 20 bomen of meer of bosschages die onderdeel zijn van een bos of bosschage van 10 are of meer. Ook als er sprake is van gedeeltelijke kap van zo’n laanbeplanting en bosschage. Wij zien dat er bij de verleende vergunningen veel te weinig compensatie wordt opgelegd door de verlener, de gemeente Heusden.
In geval van kap binnen de Groenstructuur Gemeente Heusden moet bovendien vooraf een duidelijk groencompensatieplan te zijn voordat er een vergunning afgegeven kan worden. Als er niet eens bekend is hoeveel er gecompenseerd moet worden is het natuurlijk duidelijk dat aan deze voorwaarde niet wordt voldaan.
Eisen voorwaardelijke verplichting ontbreekt
In het Provinciaal Inpassing Plan van het GOL Oost zijn in de Regels zogenaamde voorwaardelijke verplichtingen gedefinieerd. Zonder de toepassing van de voorwaarde mag het plan niet ten uitvoer worden gebracht. Artikel 5.3.3 geeft aan dat de te kappen laanbeplanting langs de Engelenseweg naar de Meliestraat niet gekapt mag worden, zonder dat deze teruggeplant wordt. De eis ontbreekt in de vergunning. Maar inmiddels kan volgens de provincie ook niet meer voldaan worden als gevolg van instructies van leidingenbeheer. Artikel 5.3.4 geeft aan dat voorafgaand aan de kap langs de oostkant van de Gemeint vleermuizenschermen geplaatst moeten worden en dat deze moeten blijven staan totdat de bomen teruggeplant zijn een een bepaalde diameter en hoogte hebben. Ook deze voorwaardelijke eis ontbreekt in de verleende vergunning.
Zeer gebrekkige communicatie kapvergunningen
Als al eerder aangegeven is de communicatie van de gemeente ten aanzien van de kapvergunningen een compleet zoekplaatje, waar zelfs de eigen ambtenaren niet meer uitkomen. De verplichte locatieaanduiding van de kapvergunning ontbreekt, alleen de vergunningplichtige bomen worden aangekondigd ipv alle vergunningplichtige houtopstanden. Zo kondigt de gemeente in een vergunning 59 bomen aan, terwijl er 10.000 m2 aan bomen en bosschage wordt gekapt en alleen al in één van de vele vakken al 170 bomen worden geteld. Deze gebrekkige communicatie is onderdeel van onze procedure bij de rechtbank.
Veranderende omstandigheden na het verlenen van de kapvergunning
De opnames van het Flora en Fauna onderzoek waarop de gemeente zich baseert zijn inmiddels 4,5 tot 8 jaar oud. Dat is moeilijk nog actueel te noemen. Maar ook andere omstandigheden zijn gewijzigd: zo is sinds de beoordeling van de aanvraag de situatie van het bosschage tussen Voordijk en wiel sterk gewijzigd door de verkoop van gronden. (Verkoop als bekend in tegenspraak met het beleid in het Groenstructuurplan.) Zo ook de mededeling na verlening dat de bomen op de Engelense weg niet teruggeplaatst kunnen worden.
Verzoek tot intrekking van alle kapvergunningen in het kader van het GOL
Naar aanleiding van berichten in de gemeenteraad over de extra waterbergingsopgave heeft de fractie van GroenLinks/PvdA in de gemeenteraad direct al vragen gesteld welke mogelijke consequenties dat zou kunnen hebben voor wat betreft de ecologische verbindingszone, de ligging van de compartimentskades, de ligging van de Bossche Sloot en de kap en verwijdering van bosschages.
Omdat een aantal antwoorden toch niet bevredigend waren heeft de fractie bij monde van Marjo Stevens daarop vervolg vragen gesteld in een zogenaamde artikel 43 procedure. Deze vragen zijn hier te lezen.
Wij zijn blij dat de fractie kritische vragen stelt om onnodige schade aan ons landschap te voorkomen en dubbele kosten te vermijden.
De provinciale fractie van GroenLinks Noord-Brabant heeft bij monde van Tom Ludwig, fractievoorzitter, in de Provinciale Staten vragen gesteld over de bezwaren die wij hebben tegen de onnodige kap van groen in onze omgeving. Zo vraagt zij aan Gedeputeerde Staten of er is gekeken naar onze voorstellen voor een ander tracé van de Bossche Sloot, de onmogelijkheid tot herplant van de bosschages tussen wiel en Voordijk en de bomen op de Gemeint. Lees hier de vragen van de fractie.
De nieuwe randweg met meer dan 12.000 autobewegingen per dag komt direct aan de westkant van het Engelermeer te liggen. Dat gaat dus veel geluid- en zichtoverlast opleveren voor de recreanten (wandelaars en badgasten) en de natuur op het Engelermeer. Met de gebruikelijke zuidwestenwind zal het geluid van deze auto’s over het water tot ver in het natuurgebied dragen.
Nieuwe randweg en fietspad liggen direct ten westen van het Engelermeer. Eenvoudige oplossingen mogelijk om geluid- en zichtoverlast te verminderen
Het Vlijmens Lint heeft de Provincie daarom verschillende suggesties gedaan om dit probleem niet te laten ontstaan, althans fors te verminderen. Wij stellen voor het geplande fietspad verhoogd te realiseren zodat er een dijk ontstaat tussen de nieuwe randweg en het Engelermeer. Voorts zouden wij graag zien dat de randweg zelf ook een halve meter diep wordt weggelegd, dat is ook beter voor het natuurgebied westelijk van de randweg. Dat is ook veel beter voor de fauna in het westelijk gelegen natte natuurdriehoek. Deze ideeën worden ook gesteund door IVN ‘s-Hertogenbosch en de Natuur-en Milieuvereniging Gemeente Heusden. Het Vlijmens Lint zal ook de gemeenteraad van ‘s-Hertogenbosch benaderen om vragen te stellen over de wijze van aanleg van de randweg en fietspad.
De randweg was in de eerdere plannen bestempeld als compartimentskade tussen het wateropslag compartiment HoWaBo van de Biessertpolder en die van het Engelermeer. Waterschap en Provincie lijken het PIP op dit punt te hebben aangepast, want geven nu aan dat de noordelijke Gemeint daarvoor is aangewezen. En dat zou zou tot gevolg kunnen hebben dat 30 volwassen bomen in rijbeplanting westelijk van de Gemeint onnodig gekapt zouden moeten worden, waarvoor inmiddels inderdaad een kapvergunning voor is verleend. Het Vlijmens Lint maakt daartegen bezwaar: zie onder andere Kap de Kap
PIP Oost pagina 166: “De nieuwe randweg Vlijmen zal als compartimenteringskade fungeren, in plaats van De Gemeint. Binnen het project GOL wordt de barrièrewerking van De Gemeint opgeheven, zodat het gebied tussen De Gemeint en de nieuwe compartimenteringskade onderdeel blijft uitmaken van HoWaBo.”
Wij hebben op 25 april via de griffie een bericht gestuurd naar de Gemeenteraad ‘s-Hertogenbosch met betrekking tot deze problematiek. Met het verzoek dat als de raad met ons van mening dat het de moeite waard is om het geluidsniveau van de randweg (het verlengde van de Bossche randweg) te reduceren en de waterbergende capaciteit voor de Hoogwateraanpak ’s-Hertogenbosch te vergroten, het college te verzoeken hierop actie te nemen. Wij zijn benieuwd naar de reacties uit de raad van ‘s-Hertogenbosch.
Al op 14 februari vroegen wij de Provincie om ons inzicht te geven van de kosten gemoeid gaande met het verleggen van de Bossche Sloot direct langs de Voordijk. Zoals bekend denken wij met een ander tracé niet alleen ecologisch en landschappelijk veel beter uit te zijn (Kap de Kap!), maar ook veel goedkoper.
Om het nieuwe tracé aan te leggen moet er immers het volgende gebeuren: Bomen kappen langs de Voordijk en langs de Gemeint. Vervuilde grond langs de Voordijk afgraven en verwerken (oude schuts, veel lood in de grond). Opbreken en afgraven huidige opgang naar Meliestraat en graven nieuwe sloot tracé, dempen oude sloot tracé, aanleggen funderingen kunstwerken wateronderdoorgang en ecotunnel (onder een fietspad!), opbouwen kunstwerken over 40 meter lang, herstel opbouw Meliestraat en aanleg fietspad, herplant nieuwe groenstructuur. Dat is een stevige en dus dure operatie.
Ook met onze alternatieven zijn kosten gemoeid, want de sloot moet verlegd worden. Maar die zijn evident veel lager en verschillend voor de twee alternatieven: nieuwe sloot langs de oostkant van het wiel, of terug naar de bestaande sloot. Deel kappen en sloot graven langs de Gemeint blijft overeind en sloot graven hetzij langs het wiel hetzij naar de bestaande sloot ook. En in het geval tracé langs het wiel (onze voorkeursvariant) komt daar ook nog een eenvoudig bruggetje en dempen oude sloot bij. Maar alle kunstwerken over 40 meter, het afgraven en verwerken van de vervuilde grond, het afgraven van de huidige opgang en maken van een fietspad, de grote herplant: het is allemaal niet nodig. En dus evident veel goedkoper.
Hoeveel goedkoper? Dat wil de Provincie ons niet zeggen. En ook niet hoeveel het eigen plan kost. Waarom niet? Eerst omdat de Provincie het niet zou weten. Waarop wij vroegen het dan maar op te vragen bij de aannemer. En nu na twee maanden: omdat het marktgevoelige informatie zou zijn. Pardon? Ja, marktgevoelige informatie.
Dus nu hebben we de Provincie maar gevraagd wat er marktgevoelig aan deze informatie is. En zullen kijken welke politieke partijen hierover als eerste vragen gaan stellen. Want de kosten van het GOL lopen al uit de hand, dan zou je toch tenminste verwachten dat er gekeken wordt waar ook bespaard kan worden!
Naar aanleiding van het de opdracht de Kap de Kap borden weghalen is ons bestuurslid Chris van Rangelrooij geïnterviewd door Langstraat TV. Bijgaand het resultaat, klik op de afbeelding om de film te starten.
Chris op Langstraat TV, klik op de afbeelding voor het filmpje
De Stichting Brabantse Milieufederatie (BMF) werkt aan een duurzame toekomst van Brabant samen met bewoners. Dat doet de BMF sinds haar oprichting in 1972 onafhankelijk van enige politieke, levensbeschouwelijke of maatschappelijke overtuiging. De BMF overkoepelt ruim 110 aangesloten (vrijwilligers)organisaties op het gebied van natuur, milieu en landschap in Brabant en maakt deel uit van de landelijke Natuur en Milieufederaties.
Het Vlijmens Lint heeft zich zet zich in op het gebied van cultuurhistorie, landschap en natuur. Wij hopen door aansluiting in de toekomst gebruik te maken van de kennis, expertise en netwerk van de Brabantse Milieu Federatie voor het ontwikkelen van onze plannen en het waar nodig bijsturen van ontwikkelingen in onze omgeving. Wij zien uit naar een vruchtbare samenwerking.
Artikel over de actie in het Brabants Dagblad van 16 maart
Op dezelfde dag dat dit artikel werd gepubliceerd in het Brabants Dagblad heeft de vereniging van de gemeente het verzoek gekregen de borden weg te halen van gemeentegrond. Toeval? Wellicht…. Vreemd dat de gemeente de plaatsing van andere bordjes in onze omgeving niet handhaaft? We hebben daarover vragen gesteld aan de gemeente. Maar goed wij zijn de flauwste niet en zullen de borden plaatsen op particuliere grond
Heel veel mensen hebben overigens gebruik gemaakt van de mogelijkheid om de QR code te scannen. En zijn geschrokken nu de plannen van de gemeente duidelijk worden. En steunen inmiddels ook het verzoek van Het Vlijmens Lint om de landschappelijk en ecologisch veel betere alternatieven te overwegen.
Het Vlijmens Lint ziet namelijk haar ledenaantal dagelijks oplopen en blijft vol doorgaan met haar activiteiten en de verleende kapvergunning betwisten, die op onjuiste wijze tot stand is gekomen. Kap de Kap!
De gemeente is nu aan het dubben of zij mogelijk een andere procedure wil volgen om die vervuilde grond toch te kunnen gebruiken. In plaats van het doorgevoerd krijgen van de zogenaamde Tweede Wijziging van de Nota Grondbeheer (waartegen wij bezwaar hebben gemaakt) overweegt zij nu een Artikel 63 Besluit Bodemkwaliteit. Daarmee probeert zij voor zichzelf ruimte te creëren om zwaar vervuilde grond overal in de gemeente via een bodemklassekaart te gebruiken op plaatsen met klasse “Industrie”. Immers als de gemeente 110.000 m3 grond niet in enkele grote projecten kan gebruiken kost dat volgens wethouder van der Poel 4,5 miljoen euro. (We hebben na herhaaldelijk vragen nog steeds geen kostenuitsplitsing van het college ontvangen!)
Graaf de Spoordijk niet af! Dan geen vervuilde grond probleem
Behoudt de mooie spoorbruggen en spoordijk, veel goedkoper om niet af te graven
Prachtige monumentale brug waarvan de spoordijk afgegraven zou worden. Op oude brugpeilers wil men een nieuwe betonnen brug leggen en alle bomen en bosschages langs de dijk kappen. De vervuilde afgegraven grond wil de gemeente vervolgens in de Biessertpolder en de Baardwijkse overlaat gebruiken.
Als vereniging voor erfgoed en groen kunnen wij ons goed vinden in de argumenten van de Federatie Behoudt de Langstraatspoorbruggen. Niets voor niets heeft de FBL in het verleden voor het behoud en herstel van deze prachtige oude bruggen hoge Nederlandse en Europese prijzen ontvangen. Nu op deze grove manier aantasten is dan ook buitengewoon onwenselijk. Zie ook deze video
Maar ook de natuur en bomen rondom de spoordijk verdwijnen in het plan. En zouden gewoon kunnen blijven staan als de afgraving wordt afgeblazen. Daarom is ook de Natuur- en Milieuvereniging Gemeente Heusden al vanaf de start van het GOL tegen het plan.
En dat terwijl de kosten van het afgraven van de dijk en de aanleg van de nieuwe bruggen ongeveer 8 miljoen kost en daarboven op nog een rekening kan komen van het verwerken van de afgegraven vervuilde grond. Als dat niet lukt ligt (en dat denken wij) komt daar nog 4,5 miljoen aan extra kosten bovenop. Voor 12,5 miljoen moeten er in onze omgeving toch zinvollere dingen te doen zijn dan een plan uitvoeren dat niemand wil.
Gezamenlijk verzoek aan de politiek: Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald
De hierboven genoemde partijen hebben daarom de handen maar in elkaar geslagen en nogmaals aan de Gedeputeerde Staten (met kopie naar de statenleden) en het College van de Gemeente Heusden (met kopie naar de gemeenteraadsleden) gevraagd bovengenoemde optie te onderzoeken.
En voorts nog eens met argumenten aangegeven waarom de partijen vinden dat deze grond niet gebruikt kan worden in de Biessertpolder en Baardwijkse Overlaat. Niet alleen vanwege wetgeving (Wet Natuurbescherming, Wet Bodemkwaliteit, Waterwet), niet volgens lokale richtlijnen (Verordening Ruimte Noord-Brabant, specifiek ook tav de Groenblauwe Mantel, Kader Richtlijn Water, Waterbeheersplan). Maar vooral ook vanuit de algemene zorgplicht die de onze bestuurders ten aanzien van het milieu hebben.
De eerste partijen hebben naar wij begrepen al aangegeven de spoordijk te willen handhaven (In Heusden: CDA, Heusden Transparant, Heusden Verbindt, GroenLinks, D66, in Waalwijk Samen Waalwijk). Wij hopen dat de andere partijen zich hierbij aansluiten en zorgen dat de Langstraatspoorbruggen inclusief spoordijk in stand blijft, er dus ook geen vervuilde grond probleem wordt gecreëerd en heel veel geld bespaard wordt.
Nieuwe inzichten en ervaringen geven aan dat er volgens de Waterschappen veel meer opvang van hoogwater nodig is. 36 miljoen kuub water, een enorme opgave. De jacht op zoekgebieden voor deze enorme opgave is geopend, stroomopwaarts en stroomafwaarts van ‘s-Hertogenbosch. Het Vlijmens Lint is van mening dat er in de Biessertpolder en de Bokhovense polder in ieder geval een gebied zeer geschikt is voor wateropslag. En dat gebied is eigenlijk al benoemd in de HoWaBo studie 2008. Maar dat betekent ook dat het huidige plannen van het GOL moeten worden aangepast. Zeker niet in grote mate, maar met een aantal kleine ingrepen kan het toekomstbestendig worden uitgevoerd en kunnen de nieuwe plannen tegen minimale meerkosten worden uitgevoerd.
Het eerste stuk kan gewonnen worden door het compartiment Biessertpolder, dat in het GOL al benoemd is als wateropslagcompartiment uit te breiden. Dit kan door de compartimentskade niet te leggen op de noordelijke Gemeint, maar de randweg te laten volgen langs het Engelermeer, de nieuwe rotonde en de nieuwe aan te leggen inprikker naar de Vijfhoevenlaan. Met deze verschuiving van de kade kan in de natte natuurdriehoek het waterpeil verhoogd worden weggelegd (is nu al onderdeel van het compartiment Engelermeer dat een lager maximaal waterpeil kent dan de Biessertpolder) en anderzijds wordt de driehoek Engelenseweg – Voordijk – Inprikker Vijfhoevenlaan toegevoegd aan het compartiment Biessertpolder.
De dijk langs het Engelemeer zou overigens wat ons betreft gevormd kunnen worden door het reeds in het GOL geplande fietspad verhoogd weg te leggen. Zo kan de verkeershinder van de nieuwe randweg voor recreanten en milieu bij het Engelermeer in zowel geluid als zicht sterk beperkt worden. Mogelijk zelfs in combinatie met het verdiept wegleggen van de randweg zelf. De Gemeint vervalt dan als compartimentskade, hoeft niet verhoogd te worden en de bomen kunnen gespaard blijven.
Een groot deel van de genoemde wegen moeten nu toch al (her)aangelegd worden in het kader van het GOL, en ook de gebieden zijn met uitzondering van een deel van de laatste driehoek al in bezit van de overheden. Voor deze laatste driehoek is in de gemeenteraad Heusden al de wens uitgesproken deze in bezit te krijgen en natuurgebied te maken.
Nieuw wateropslag compartiment De Groene Rivier realiseren, beperkte complexiteit
Een nieuw compartiment betreft het gebied gelegen tussen de nieuwe inprikker Vijfhoevenlaan, Voordijk, de Voorste Zeedijk en de Bellaard. Dit gebied bevat eigenlijk maar een verlaten boerderij en is verder landelijk gebied. Het gebied bestaat uit de dijkopgang, de Bossche Sloot, de ecologische verbindingszone en weidegebieden. Het sluit in het zuiden aan op de Biessertpolder en in het noorden vrijwel aan op Sompen en Zooislagen.
Ook hier geldt dat een groot deel van de infrastructuur al aanwezig is dan wel heraangelegd dient te worden in het kader van het GOL. Immers de rotonde en de inprikker naar de Vijfhoevenlaan dienen nog gebouwd te worden, de Voorste Zeedijk moet nog worden herontwikkeld en ook de Bellaard richting de Tuinbouwweg is gepland om aangepakt te worden.
Maar met een dubbelfunctie waterberging en natuur kan hier ook een robuuste noord/zuid zone worden gecreëerd. Die de Dommelvallei en de Beerze/Kampina via de Bossche Broek, Vughtse Gemeint, Moerputten/Vlijmens Ven en Biessertpolder verbindt met de Maas via Sompen en Zooislagen en Haarsteegs Wiel. En en passant het Engelermeer nog goed aansluit. Kortom een prachtige noord/zuid aansluiting van de Brabantse rivierdalen naar de Maas.
Nieuw wateropslag compartiment Sompen en Hooislagen: geringe aanpassingen
Het laatste water opslag compartiment kan worden gevormd door ook Sompen en Zooislagen te gebruiken als wateropslaggebied bij hoogwater. Van dit bestaande hoogwaardige natuurgebied kunnen met name door gebruik van ophoging van de reeds bestaande grasdijken rondom Zooislagen ook een stevig extra compartiment te maken. Samen met de Voordijk/Inlaagdijk en de opgang Bellaard/Tuinbouwweg wordt de totale bedijking verzorgd. Een stuk gelegen tussen de Bellaard en Sompen en Zooislagen zou dan toegevoegd moeten worden aan Sompen en Zooislagen.
De betreffende wateropslag compartimenten vormen samen een aansluiting op de reeds geplande HoWaBo gebieden en worden gezamenlijk ook een aaneengesloten natuurgebied met mogelijkheden voor recreatie
Calculatie gevonden wateropslag: ruim 2 miljoen kuub water
Groen: 60.000 m2 maal 0,5 meter extra hoogte (3,40 versus 2,90 NAP) ten opzicht van huidige opslag –> 30.000 kuub water Oranje: 50.000 maal 2 meter hoogte –> 100.000 kuub water Blauw: 400.000 m2 maal 2 meter hoogte –> 800.000 kuub water Geel: 750.000 m2 maal 1,5 meter hoogte –> 1.125.000 kuub water Totaal 2.070.000 kuub water
Prachtige geïntegreerde inrichting natuur, landschap, recreatie en waterberging
Door combinatie van functies kan een geweldig aaneengesloten natuurgebied van Dommeldal en Kampina aan de zuidzijde en de Maas aan de noordzijde worden gecreëerd. Dat bevat naast de genoemde gebieden de Bossche Broek, de Vughtse Gemeint, de Moerputten, het Vlijmens Ven, de Bieesertpolder, het nieuwe gebied de Groene Rivier, Sompen en Zooislagen, het Oude Maasje en het Haarsteegs Wiel. Wens is het nieuwe gebied zo in te richten dat het gebruikt kan worden in combinatie met recreatie.
Ook kan het gebied gebruikt worden voor compensatie herplant. Doelstelling is dat te doen met plukken boompartijen bij elkaar zodat de combinatie met openheid polder goed gevonden wordt. Mooi voorbeeld is de huidige opgang Engelenseweg naar de Meliestraat. Over de meer concrete invulling zijn wij in overleg met landschapsarchitect Bob van der Vliet en Natuur- en Milieuvereniging Gemeente Heusden. Om te komen tot zo goed mogelijk geïntegreerd ontwerp waarbij de functies natuur, landschap, recreatie en waterberging zo goed mogelijk gecombineerd worden.
Bomen, bosschages, natte partijen en polder kunnen prachtig gecombineerd worden langs de lange historische Voordijk, met mooi oplopend groen. Tevens kunnen een aantal weeffouten in de bestaande GOL plannen aangepakt worden, met name het tracé van de Bossche Sloot, waardoor veel onnodige kap niet hoeft plaats te vinden.
Financiering mogelijkheden voor de gemeente gunstig
De financiering kan uit een aantal verschillende bestemmingsfondsen. Naast fondsen voor de HoWaBo zijn er ook andere fondsen beschikbaar vanwege de ligging van de gronden tegen het Natuur Netwerk Brabant aan. Zoals de Subsidie Regeling NatuurNetwerk Brabant voor de aankoop en inrichting van gronden en de Uitvoering Plan Natuur. Daarnaast is er geld beschikbaar als gevolg van de verplichte compensatie van de kap van bomen in het kader van het GOL. Voor de Gemeente Heusden biedt dit dus veel mogelijkheden tot het realiseren van een prachtig aansluitend natuurgebied met recreatie mogelijkheden voor haar bewoners tegen lage investeringen.
Aanpassing GOL plannen verstandig, en wel nu!
In het kader van het GOL wordt nu gepland wegen aan te leggen. Het is natuurlijk meer dan verstandig dat meteen zo te doen dat rekening wordt gehouden met de nieuwe compartimenten. En dan bestaande wensen meteen mee te nemen:
Verschuiving compartimentskade Gemeint naar nieuwe verhoogde fietspad langs het Engelermeer. Voordelen: Bomen op de Gemeint kunnen blijven bestaan. Door verhoging van fietspad aan de oostzijde van de randweg hebben de natuur en de recreanten veel minder geluidslast en zichtlast van het autoverkeer op de nieuwe randweg. Nog mooier: de randweg ook een meter verdiept weg te leggen.
De nieuwe rotonde verhoogd te bouwen. De rotonde wordt deels compartimentskade van compartimenten groen, oranje en blauw.
Het fietspad van de rotonde naar de Meliestraat verhoogd weg leggen: wordt compartimentskade van oranje en blauw
De geplande herinrichting van de Voorste Zeedijk verhoogd uitvoeren. wordt compartimentskade van blauw
Het tracé van de Bossche Sloot wijzigen. Daardoor een veel kortere onder doorsteek onder het fietspad van de rotonde naar de Meliestraat. Veel goedkoper in uitvoering en geen noodzaak tot aantasting van biotoop rondom het wiel in de oksel van de Voordijk/Engelenseweg (toekomstig fietspad). En behoud van de prachtige groene opgang.
De ecotunnel onder fietspad van de rotonde naar de Meliestraat kan vervallen. Veel beter dit geld te investeren als ecotunnel onder de Bellaard naar de Tuinbouwweg.
Nu uitvoeren van de bestaande GOL plannen is simpele kapitaalvernietiging. Meteen uitvoeren zoals je het wil hebben is zinvoller. Steun Het Vlijmens Lint daarom om kosten te besparen, en een veel beter plan uit te voeren!
Via borden in worden bewoners geïnformeerd over de grote kap van bomen en bosschages in de Biessertpolder.
Het Vlijmens Lint maakt geen bezwaar tegen de aanleg van ontsluitingswegen van Vlijmen in het kader van het GOL (hoewel wij nog steeds van mening zijn dat er betere oplossingen voor deze ontsluitingen waren en nog steeds zijn).
Maar waar wij wel grote bezwaren tegen hebben is de onnodige kap van bomen en bosschages die makkelijk te vermijden is. Door een ander tracé of door een wat slimmere oplossing in andere delen van het GOL plan.
Belangrijk ook is dat de GOL projectgroep een totaal ander beeld de burgers heeft voorgeschilderd dan dat nu dreigt te worden uitgevoerd. De kwaliteiten van het gebied die de Provincie zelf in haar rapporten benoemt, dreigt zij nu zelf om zeep te brengen. Dat is niet zoals de overheid met haar burgers en haar omgeving zou moeten omgaan. Daarom: Kap de Kap!
Via de borden met daarop de QR-codes naar haar website en via de eerder geplaatste linten om bomen en bosschages probeert Het Vlijmens Lint omwonenden, wandelaars, fietsers, hondenuitlaters en natuurliefhebbers te wijzen op wat er staat te gebeuren. De borden zijn gemaakt door Apples of Orange, die wij dan ook hartelijk danken voor hun steun in deze.
Als er niets wijzigt gaat in juli de motorzaag aan om de polder heel veel bomen te ontnemen. Nota bene daar waar een ecologische verbindingszone gerealiseerd zou moeten worden.Zie verder Kap de Kap voor meer informatie.
Neem daarom zelf ook actie:Neem contact op metpolitici in uw omgevingom deze kap tegen te houdenen sluit je aan bij Het Vlijmens Lint.
Het Vlijmens Lint is steeds in gesprek met de Provincie en Gemeente om tot andere oplossingen te komen. Maar heeft inmiddels ook steun bij de rechter gevraagd om bezwaar te kunnen maken tegen deze kap. Kap de Kap!
De Julianastraat moet worden heringericht. De staat van onderhoud is duidelijk achterstallig, zowel qua rijbaan als qua trottoirs. Voor Het Vlijmens Lint is het wel van het grootste belang dat het monumentale Langstraat karakter van de straat met haar rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en indrukwekkend groen niet verloren gaat in het proces. Daarom hebben wij al diverse malen met de gemeente schriftelijk en mondeling contact opgenomen over de inrichting. Helaas zijn de beloftes om terug contact op te nemen niet echt nagekomen. Dat heeft te maken met het feit dat de planning van de gemeente nogal hikt op verschillende gedachten: uitstellen en in een keer doen nadat de verkeerssituatie rondom het centrum duidelijk is of nu tussentijds doen.
De gemeente zegt de cultuurhistorische identiteit van de Julianastraat te onderschrijven. Maar wij zien net als de bewoners van de Julianastraat en de Bernhardlaan de opvolging van de eerdere studies (zie deze link) graag tegemoet.
Laatste stand van zaken als besloten op 22 februari is dat nu alleen het kruispunt Julianastraat – Achterstraat wordt aangepakt met een verhoging. Maar ook hier zien wij graag de plannen van de gemeente tegemoet.
Wij houden contact met de straten via Tini van der Heyden (Julianastraat) en Ben van Gorp (Prins Bernhardlaan), maar onze coördinator Cor Gunnink ziet ook graag uw directe suggesties tegemoet.
Het CDA Heusden heeft laten weten dat zij de ideeën van Het Vlijmens Lint voor een robuuste en bredere ecologische verbindingszone langs de Voordijk ondersteunt en de mogelijke realisatie graag nader wil onderzoeken. Zie de website van het CDA voor meer informatie
Zij ziet mogelijkheden De Groen Rivier op te nemen in de planvorming voor het Van Gogh Nationaal Park in oprichting. Dat is een nieuw initiatief waarbij fors geïnvesteerd wordt in de kwaliteit van natuur en landschap in Brabant. De financiering en instandhouding van De Groene Rivier kan hierdoor beter geborgd worden. Zie deze link naar de website van het Van Gogh Nationaal Park.
Ook ziet het CDA Heusden mogelijkheden om de realisatie van de Groene Rivier te combineren met de nieuwe HoWaBo 2021 opgave. Zie Link voor HoWaBo 2021.
Dat is ook de mening van de Vereniging. Wij komen daar binnenkort uitgebreid separaat op terug. Voor meer informatie over de ideeën van Het Vlijmens lint op De Groene Rivier: Zie deze Link
Het CDA Heusden steunt ook de wens van Het Vlijmens Lint en de Natuur- en Milieuvereniging Heusden voor een ander tracé van de Bosche Sloot in de GOL plannen. Hiermee kan veel landschap en natuur bespaard worden en kunnen de GOL plannen ter plaatste veel goedkoper uitgevoerd worden. Zie deze link voor meer informatie.
Wij hopen dat het CDA deze wens ook op provinciaal niveau wil oppakken, zodat dit deel van het GOL plan aangepast zal worden, nu de uitvoering van het GOL totaal anders is dan in haar rapporten eerder aangegeven.
De motie ingediend door D66, Heusden Transparant en GroenLinks aangaande de wens de driehoek tussen de Voordijk, Engelenseweg en de nieuwe inprikker naar de Vijfhoevenlaan weer in gemeentelijk bezit te krijgen heeft de steun van de meerderheid van de raad gekregen. Als dat lukt kan de driehoek als gepland weer onderdeel van de ecologische verbindingszone blijven. Ook blijft de driehoek onderdeel van de Groenstructuurkaart van de Gemeente Heusden. Alles in lijn met de verzoeken daartoe van onze Vereniging. Na een uitgebreide discussie, die te zien is via deze link naar de video vanaf 1:58:50, steunden alle partijen de motie, helaas met uitzondering van de VVD en Heusden Een. Door de driehoek toe te voegen wordt de verbinding weer een stuk robuuster en zijn er meer mogelijkheden om het gebied te ontwikkelen. Wij hopen van harte dat de eigenaar van de grond op een redelijke wijze aan de koop wil meewerken.
De storm Eunice heeft ook in onze omgeving zijn tol geeist. De kroon van de 200 jarige beuk op Julianastraat is uit de beuk gewaaid. Daardoor was se boom stevig uit zijn verband getrokken. De boom wordt gesnoeid naar status veteranen boom, hetgeen inhoudt dat de grote zijtakken flink worden teruggesnoeid. Onze complimenten dat er een poging wordt gedaan deze mooie beuk zo goed mogelijk te behouden.
De Partij voor de Dieren heeft aan Gedeputeerde Staten van de Provincie Noord Brabant, mede op berichten van de Vereniging vragen gesteld over de inperking van de bedoelde ecologische verbindingszone en het gebruik van vervuilde grond. Wij hebben via de Partij voor de Dieren inmiddels de (verwachte) onbevredigende antwoorden ontvangen en daar aan de PvdD een reactie op gegeven. Wij hopen en verwachten dat de Partij van de Dieren in het belang van de polder zich niet met het geroemde kluitje het riet in laat sturen.
Om bewoners, wandelaars, hondenuitlaters, boeren, burgers en buitenlui duidelijk te maken wat er staat te gebeuren in onze polder hebben wij linten bij bomen en bosschages in onze polder aangebracht. Elke boom of bosschage met een lint zal gekapt worden.
Wijs uw buren erop wat er dreigt te gebeuren en wijs mede-wandelaars er op wat de linten betekenen.
