Biessertpolder

Groencompensatie GOL schiet tekort, voldoet niet aan wet- en regelgeving

admin

Het “Groencompensatieplan” dat door de aannemer van het GOL afgelopen week werd gepresenteerd schiet helaas op veel fronten tekort. Het plan was ook niet echt een plan, wat bij zo’n groot project verwacht had mogen worden. Het is een voornamelijk operationele uitwerking die een inventarisatie en waardering van het te kappen groen in termen van ecologie, landschap en leefbaarheid mist. Het bevat geen doelstellingen hoe de geleden schade door de kap van de bomen te herstellen. Hoe om te gaan met het soortenmanagement. En in welke mate de compensatie vervolgens hoe en waar te doen. Maar ook niet hoe de realisatie van de compensatie zal worden gemonitord en bij afwijkingen zal worden gecorrigeerd.

Bijzonder is ook dat de verantwoordelijkheid voor het compensatieplan niet lijkt te worden gedragen door de overheden, maar door de aannemer en de door de aannemer ingeschakelde landschapsarchitect. De aannemer presenteert en verdedigd het plan, en de overheden zijn afzijdig, alsof het niet hun verantwoordelijkheid is. Een vreemde situatie, zeker in zo’n groot plan, waarbij de ruimtelijke ordening toch aan de overheden zou moeten zijn.

Minder kap is positief, maar lage compensatie in aantallen van wat er wel wordt gekapt

Van de naar schatting 3000-5000 te kappen bomen worden er maar 758 gecompenseerd (15-25%). Ook van de te kappen bosschages wordt maar een klein deel gecompenseerd. Sinds februari 2022 vragen wij en volksvertegenwoordigers in de Provinciale Staten en in de Gemeenteraad Gemeente Heusden al om een helder overzicht van de te kappen bomen in het kader van het GOL. Dat controleerbare overzicht is er nog steeds niet, maar er is nu dus wel een getal van 758 te compenseren grote bomen met een stamomtrek van 150 cm, stevige jongens dus van, volgens verschillende AI programma’s, gemiddeld zo’n 65 jaar oud.

Dat getal van 758 is overigens lager dan onze eerdere inschatting van ongeveer 1000 individueel vergunning plichtige bomen. En dat komt voornamelijk doordat er over het hele project veel bomen die aanvankelijk gekapt zouden worden, nu niet meer gekapt worden. Simpelweg omdat er nog eens goed is gekeken of kap wel echt noodzakelijk was. En dat bleek in veel gevallen dus toch niet nodig. Een prima zaak, want wat niet gekapt hoeft te worden hoeft ook niet te worden gecompenseerd.

Maar het grootste aantal te kappen bomen heeft natuurlijk een kleinere stamomtrek dan 150 cm, overigens de norm van de gemeente Heusden, waar de meeste bomen zullen worden gekapt. De leeftijd van die bomen ligt tussen de 6 jaar (start telling als boom) en de 65 jaar, dus zijn gemiddeld 30 jaar oud. Die staan los in kleinere of grotere bossen en worden soms wel gecompenseerd binnen een bosschage als grondoppervlak, maar meestal niet. Wij komen via steekproeven tot een schatting tussen de 3000 en 5000 in zijn totaliteit. Omdat alleen de 758 bomen worden gecompenseerd en deze gemiddeld 30 jaar oude bomen niet wordt dus maar 15-25% van de bomen gecompenseerd.

Kwaliteit van de compensatie laag

Bomen van 60 jaar worden 1-op-1 vervangen door boompjes van 8 jaar oud. Terwijl de niet vergunning plichtige bomen van gemiddeld naar schatting 30 jaar oud in het geheel niet worden gecompenseerd. In de compensatie van het voor ecologie, landschap en leefomgeving veel belangrijkere boomkroonvolume dan aantallen zal dat maar 0,5-3 % zal zijn van het totaal te kappen boomkroonvolume gecompenseerd worden. Zelfs na 10 jaar zal het boomkroonvolume voor niet meer dan 5-10% gecompenseerd zijn, waardoor de schade ook lang blijft.

Ook de lokaties van de compensatie zijn in zijn algemeenheid karig. Compensatie vindt veelal plaats nabij snelwegen en compenseert niet de ecologische en landschappelijke waarden en beperkt voor de waarde voor de leefomgeving, die de bomen nu hebben. Ook wordt hetzelfde stuk meerdere malen voor verschillende doelen gebruikt ter compensatie. En dat terwijl de ruimte voor de compensatie er wel is en ook door wethouders werd aangeven dat die gebruikt zou gaan worden.

GOL gaat voor een 1-op-1 compensatie van een individueel vergunning plichtige boom van 65 jaar voor een van 8 jaar. Bomen van 30 jaar worden niet gecompenseerd of als onderdeel van een bosschage van 10 are of meer. Ook na 10 jaar is de schade van de waarde nog lang niet gecompenseerd. Een boom van 18 jaar blijft significant kleiner in volume dan de oorspronkelijk boom van 65 jaar en is zelfs veel kleiner dan vele niet gecompenseerde bomen van 30 jaar

Geen juiste toepassing wet- en regelgeving

De compensatie is in strijd met landelijke wetten en provinciaal en gemeentelijk beleid en verordeningen. Zoals landelijk de Omgevingswet/ RvON Besluit Activiteiten Leefomgeving (BAL), dit is de oude Wet Natuurbescherming. Op provinciaal niveau de Omgevingsverordening Noord Brabant 2025 tav de Groenblauwe mantel en Natuur Netwerk Brabant.
En op gemeentelijk niveau de Verordening Fysieke Leefomgeving Gemeente Heusden 2024, het Groenbeleidsplan 2023-2028 en de Omgevingsvisie Gemeente Heusden 2023 en Plan van Aanpak Schone Lucht Akkoord Gemeente Heusden 2025.
Dat is nogal wat, zeker omdat er meerdere malen beloofd is dat de wet- en regelgeving gevolgd zou worden en de overheden, onder andere door Het Vlijmens Lint, er meerdere keren op gewezen werden dat regels niet goed werden toegepast.

Ongelukkige participatie rijdt GOL steeds in de wielen

Het GOL probeert bovendien het plan niet open te stellen voor een zienswijze of eventueel bezwaren van burgers en belangengroepen, en ook niet te laten toetsen door volksvertegenwoordigers. Men wil het bij informeren houden. En dat is een vast patroon binnen het GOL project. De organisatie wil contre coeur wel praten met burgers, zolang er maar niet veranderd wordt. En dat is jammer, want participatie hoeft niet een verplichte activiteit te zijn die afgevinkt moet worden, maar kan juist een waardevolle bron van input zijn om het plan te verbeteren en gedoe verderop in het proces te voorkomen.

Zelfs de Adviesgroep GOL, waarin zich een aantal natuurorganisaties bevonden, is opgeheven voordat de uitvoering van het GOL is begonnen, sterker nog voordat er een groencompensatieplan is verschenen. Dit terwijl in de Bestuursovereenkomst GOL de Adviesgroep moet toezien of de uitvoering van deze overeenkomst geschiedt in de geest van de samenwerkingsovereenkomst. De realisatie van de natuurdoelstelling door een passende groencompensatie is bij uitstek dus een taak van de voorbarig opgeheven Adviesgroep. Naar het waarom van deze opheffing laat zich raden.

Het GOL legt daardoor dijken en sloten op de verkeerde plaats aan (had niet gehoeven als onze zienswijze serieus was genomen), krijgen straks grote meerkosten en hadden zonder tegengas van burgers veel bomen onnodig gekapt. En nu zitten we weer met een compensatieplan dat niet voldoet aan gestelde eisen en dat de belangrijke natuurdoelstelling niet dichterbij brengt. Nota bene: dat is al lang bekend en daarom staan aanpassingen van de GOL plannen bij Vlijmen Oost ook al in het coalitieakkoord van vier jaar geleden. Maar daarop is uiteindelijk bitter weinig gehandeld. Het PIP was immers het PIP en zal het PIP blijven.

Overigens heeft de hoogste rechter zich al duidelijk uitgesproken dat zo’n compensatieplan zich kwalificeert als besluit waartegen bezwaar mogelijk moet zijn, dus verstandig lijkt zo starre opstelling niet.

Specifieke aandachtspunten in het plan voor Vlijmen Oost

  1. Er verdwijnt veel meer aan ecologische en landschappelijke waarde in de Biessertpolder dan er bij komt. Noch de suggestie voor een betere afscherming van de A59 tussen de Biessertweg en de A59, noch de verbreding van de ecologische verbindingszone is opgenomen in het plan.
  2. De driehoek gelegen tussen de nieuwe randweg, de Engelense weg en de Voordijk is nu een paar keer verkocht als compensatie. Deze is nu al voor een groot deel onderdeel van de groenstructuur van de gemeente Heusden. In de MER rapportage van het GOL werd het restant al meegenomen als natuurcompensatie en werd het al gepresenteerd als ecologische verbindingszone (maar werd daar later weer van afgehaald). Voor de Grassen is het als opvang voor beschermde diersoorten gebruikt. En nu wordt het weer gebruikt als compensatie voor verdwenen bomen en bosschages.
  3. De inrichting van de driehoek ziet er goed uit. Veel van de oude waterpartijen worden conform onze wens behouden waardoor ter plaatse een interessante biotoop en stepping stone voor migrerende dieren kan ontstaan.
  4. De wensen voor het behouden van de (ook volgens de GOL rapporten bijzondere) dijkopgang van de Engelense weg worden deels ingevuld. De bomen tussen het wiel en de te verplaatsen Bossche Sloot worden voor een weliswaar zeer klein deel gehandhaafd en het bosje wordt in noordelijke richting uitgebreid. Het veldje in de oksel van de dijkopgang, zuidelijk van de Engelenseweg wordt nieuw bos, waar wij om landschappelijke redenen gevraagd hadden dat juist niet te gebruiken voor bos. De bomen langs de opgang van de Engelense weg worden daarentegen niet terug geplant, terwijl dat een conditionele verplichting van het PIP is. Het plan zal op dit punt dus in ieder geval aangepast moeten worden.
  5. De zeer smalle ecologische verbindingszone (“het schaamlapje”) langs de Voordijk wordt niet verbreed, waar dat wel was toegezegd door wethouders van Heusden. Het GOL geeft aan dat de overheden dat nu willen doen als compensatie van andere plannen, dus de mogelijkheden zijn er wel.
  6. Inrichting nieuwe gebied rond de ecotunnel ziet er goed uit en is van meerwaarde voor het daar al aanwezige watersysteem.
  7. De grote compensatie oppervlak van de vervallen opgang van afrit 44 zuidelijk van de A59 sluit goed aan bij de Moerputten, maar helpt niet in de Biessertpolder. Het te bebossen oppervlak gelegen tussen de nieuwe randweg en de Gemeint sluit aan bij de bosschage tussen de Gemeint en het Engelermeer en heeft in die zin een nuttige bijdrage. Dat geldt niet voor de compensatie in en rondom het oog van de nieuwe aansluiting naar de A59.

Hoe verder?

Het Vlijmens Lint trekt samen op met de Natuur- en Milieuvereniging Gemeente Heusden, Het Vlijmens Lint, Stichting van GOL naar Beter, Federatie Behoudt de Langstraatspoorbruggen en de Brabantse Milieufederatie. Deze partijen hopen op korte termijn alsnog een inhoudelijke discussie te hebben met het GOL Projectteam. Het kan toch niet zo zijn dat we door onwil elkaar te vinden weer een tijd vertraging oplopen om de nodige punten te corrigeren. En daar zal toch ook eindelijk wat flexibiliteit van de overheden bij nodig zijn, het totale project had met wat serieuzer overleg en begrip voor de reële standpunten van deze partijen er al jaren kunnen staan.

Pesticidengebruik aan banden, volgt Heusden?

admin

Uitspraak Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch

In haar uitspraak van 22 juli over een gevraagd verbod van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de nabijheid van bewoners van een woonwijk heeft het Gerechtshof ‘s-Hertogenbosch een uitspraak gedaan. Deze is dat de beoordeling van de te gebruiken gewasbeschermingsmiddelen door de EFSA, de Europese Commissie en het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) een leemte vertoont omdat onder andere geen onderzoek is gedaan naar risico’s op neurodegeneratieve ziektes die op latere leeftijd optreden. Het voorzorgsbeginsel van Vo 1107/2009 noopt, gelet op de feiten en omstandigheden in deze zaak, wel tot nader onderzoek. De uitspraak is hier te downloaden.

Op de teler rust een verhoogde zorgvuldigheidsnorm die in de omstandigheden van zijn geval meebrengt dat hij zich onthoudt van het gebruik van de beoogde gewasbeschermingsmiddelen in de nabijheid (250 meter) van de omwonenden. In dit specifieke geval betrof het een teler van lelies die deze nabij een woonwijk in Sevenum wilde telen. Lees hier het commentaar van Aardige Buren dat de bewoners bijstond in hun proces.

Teelt nabij het Engelermeer en Natuur Netwerk Nederland

Deze uitspraak zou ook direct gevolgen hebben gehad voor de teelt zoals die vorig jaar plaatsvond in onze omgeving. Zie onze eerdere berichten: hier en daar. Ook daar was de afstand tot de bewoning te kort, maar nog meer de afstand tot het oppervlaktewater van het Engelermeer en de Bossche Sloot, alsmede de afstand tot de flora en fauna in het Natuur Netwerk Brabant. Wij denken dat het voorzorgsbeginsel ook voor de flora, fauna en oppervlaktewater van toepassing is, dus ook daar noopt tot afstandscriteria.

Tweede motie gemeenteraad ‘s-Hertogenbosch

Inmiddels is in de gemeenteraad ‘s-Hertogenbosch daar al met grote meerderheid op 3 juni 2025 een tweede motie aangenomen omdat het college de eerste motie van 3 juli 2024 niet had uitgevoerd (hier een link naar de tweede motie). De motie verzoekt het college:

  1. per direct uitbreiding van sierteelt te verbieden d.m.v. allereerst een voorbereidingsbesluit;
  2. z.s.m. in ieder geval een bufferzone van minimaal 250 meter voor sierteelt in te stellen op
    locaties waar sprake is van gevoelige functies;
  3. te onderzoeken of andere intensief-bespoten teelten aan hetzelfde regime als in de eerste
    twee dictumpunten moeten worden onderworpen en hierbij gebruik te maken van bijvoorbeeld
    de handleiding van Natuur & Milieu en Urgenda;
  4. hier zo snel mogelijk doch uiterlijk in Q3 2025 uitvoering aan te geven;
  5. de raad op de hoogte te houden van de uitvoering en hierbij duidelijk toe te lichten hetgeen toegepast wordt hetgeen is wat maximaal juridisch mogelijk is.

Voortgang Gemeente Heusden onduidelijk

In de Gemeente Heusden heeft op 24 september 2024 de wethouder in de gemeenteraad toegezegd in overleg met de gemeente ‘s-Hertogenbosch te treden hoe de schade van sierteelt te voorkomen en welke (financiële) risico’s er kleven aan de verschillende methodes van begrenzing en de gemeenteraad over de voortgang van dat overleg op de hoogte te houden. Wij zullen aan raadsleden vragen naar de voortgang te informeren, zeker ook met de recente ontwikkelingen in gedachten.

Bomen aan zuidwest zijde van de Gemeint worden toch niet gekapt!

admin
De rijbeplanting van voornamelijk zomereiken op de Gemeint kan toch blijven staan

Niet kappen is niet compenseren

In de vele gesprekken de afgelopen jaren die Het Vlijmens Lint met de Projectgroep GOL en de Gemeente Heusden hebben gehad, hebben wij steeds aangedrongen op een goede groencompensatie voor de kap van de vele bomen in het kader van het GOL. Daarbij hebben wij uiteraard benadrukt dat het allerbest is geen schade te maken: wat niet gekapt wordt hoeft immers ook niet gecompenseerd te worden! Het is dus van groot belang voor de natuur, maar ook voor het project, om op boomniveau te kijken of kap wel echt noodzakelijk is. En dat is door de Projectgroep Gol en de overheden ook beloofd. Mooi dat daar nu een begin mee is gemaakt.

Bomen zuidwesten Gemeint niet gekapt

Het Vlijmens Lint heeft in het kader hiervan specifiek gesproken over de bomenrij op de Gemeint, waarvoor wat haar betreft kap onnodig leek. Vooruitlopend op de bredere inventarisatie kregen wij op 7 juli van de Projectgroep GOL en de aannemerscombinatie Besix-Mourik te horen dat de bomen ten zuidwesten van de Gemeint in ieder geval vrijwel gehaal zullen blijven bestaan. Van de 25 zomereiken, 2 essen en 3 ratelpopulieren zullen alleen 1 zomereik aan het einde van de rij en 1 andere (zieke) boom gekapt moeten worden. De reeds verleende kapvergunning zal dus niet geëffectueerd worden.

Inventarisatie kap en compensatie onderweg

Door ons is opnieuw gevraagd naar een goed overzicht van welke bomen en bosschages waar gekapt gaat worden, wat de getaxeerde waarde van de te kappen bomen is, hoeveel de compensatie is, hoe en waar die compensatie plaats zal vinden en hoe de realisatie gemonitord zal worden. Uiteraard op basis van de laatste inzichten dus minus de bespaarbare bomen en plus de nog aan te vragen kapvergunningen.
Daarbij is door ons opnieuw gewezen op de verleende vergunningen waarbij de wettelijke regels niet voldoende in acht zijn genomen. Eerder is al toegezegd dat de wettelijke normen wel toegepast zullen worden, maar wij begrepen ook dat de Provincie, die de buitendorpse (kom grenzen) compensatie voor haar rekening zal nemen, dat ook so wie so zal doen. Probleem bij de aanvragen, zo is ons verteld, is dat sommige bosschages of rijbeplantingen verdeeld zijn over verschillend bevoegd gezag qua vergunningen: deels de Gemeente Heusden, deels de Provincie en deels Rijkswaterstaat. Dat zou ook de reden van het opsplitsen van vergunningen van de kap van bomen in één en dezelfde rijbeplanting of bosschage zijn. Het opsplitsen maakt zowel aanvragen, beoordelingen en vergunningen natuurlijk niet veel makkelijker. Coördinatie en overzicht is daarom des te gewenster.

Update vergunningen en compensatieplan

De inventarisatie van bomen waarop de kapvergunning is gebaseerd is inmiddels 6 oud, de vergunning zelf 5 jaar oud. Er zal dus een update moeten komen van de boomvakken en er zullen nu kapvergunningen aangevraagd moeten worden. Het is daarom goed zo snel mogelijk een deugdelijk compensatieplan te hebben. Dat zal waarschijnlijk in september gepresenteerd worden. De landschapsarchitect zal de kwalitatieve invulling moeten geven.
Het Vlijmens Lint is gevraagd aan te geven waar zij in haar direct omgeving de compensatie ziet en dat zullen wij doorgeven. Wij zijn gevraagd en hebben aangegeven graag in een vroegtijdig stadium bij het compensatieplan van Vlijmen Oost betrokken te worden. Als bekend trekken wij op met de Natuur- en Milieuvereniging Gemeente Heusden in deze, die namens ons gezamenlijk bestuurslid ook aanwezig was bij het gesprek.

Vervuilde grond in de Biessertpolder?

Wij hebben opnieuw onze zorgen gedeeld over het gebruik van de vervuilde grond van de eventueel af te graven Spoordijk. Deze is vier maal door verschillende bureaus onderzocht. En dat leverde twee maal vervuiling boven de interventiewaarde van industriegrond op (die nergens ingezet mag worden) en tweemaal daar net onder. Bovendien bleek zink en nikkel al in een van de onderzoeken naar het grondwater uitgeloogd te zijn. Geen grond die je dus in de water compartimenteringsdijken kan inzetten, nabij het Natuur Netwerk Nederland of in de groenblauwe mantel. Ook niet door het nog eens te onderzoeken met of zonder partijkeuringen.
Wij hopen dat er een oplossing gevonden kan worden voor het niet afgraven van de spoordijk, want dan is er ook geen probleem om de grond te verplaatsen.

GOL: verhoging budget goedgekeurd, compensatieplan geeist

admin

De forse budget verhoging van het Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL) is door de Provincie Noord- Brabant en de gemeenten Heusden en Waalwijk goedgekeurd. Het totale budget wordt nu 220 miljoen euro. Hopelijk wil de landelijke overheid een deel van de verhoging voor haar rekening nemen. Het uitvoerende maatregelen van het GOL zullen worden gestart in de Baardwijkse Overlaat, en zal zo van Heusden oost naar west toe werken. De uitvoering zal over twee tot drie jaar gespreid worden.

Groencompensatie belangrijk onderdeel van de discussies

Voor het gebrekkige proces van groencompensatie is door het Vlijmens lint zowel in de Provinciale Staten als in de Gemeenteraad Heusden veel aandacht gevraagd in de vorm van overleg en communicatie met statenleden en gemeenteraadsleden. Dat heeft geleid tot twee aangenomen moties, zowel in de Provinciale staten als in de gemeenteraad Heusden. In de Provinciale Staten is onderstaande motie: Geen bomenkap zonder volwaardig en uitvoerbaar compensatieplan met brede steun aangenomen (83% voor, 17% tegen):

In de gemeenteraad werd de dictum van de motie van GroenLinks/DMP door de raad en het college overgenomen, waardoor de motie kon vervallen. Deze hield in:

  • Dat het college uitspreekt dat elke boom die met een vergunning wordt gekapt, ook daadwerkelijk gecompenseerd wordt.
  • Dat compensatie wordt uitgevoerd conform een ruimtelijk kwaliteits- en compensatieplan, waarbij het streven is dat dit plan voor eind 2025 af is.
  • Dat dit ruimtelijk kwaliteits- en compensatieplan moet voldoen aan hetgroenstructuurplan van gemeente Heusden
  • Dat er publieksvriendelijk gecommuniceerd wordt welke bomen er volgens vergunning worden gekapt en hoe compensatie plaats zal vinden.
  • Dat het concept ruimtelijk kwaliteits- en compensatieplan tijdens een thema-avond in het najaar van 2025 gepresenteerd wordt aan de raad en de raad zich hierover kan uitspreken. 

Overleg met de projectgroep GOL

Inmiddels is er ook een overleg ingepland op 7 juli met de Projectgroep GOL ten aanzien van een groot aantal vragen die wij hebben gesteld over het proces van de groencompensatie. Daarin zal ook duidelijkheid gegeven worden over het al dan niet sparen van de bomen op de Gemeint, waarvoor deels al een kapvergunning is verleend.

Vergunningen zijn door de tijd achterhaald

De reeds verleende vergunningen zijn voor een groot deel achterhaald en behoeven een kwaliteitsslag wat ons betreft.

  • De inventarisaties van de het te kappen groen zijn inmiddels 6 jaar geleden gedaan. De vergunningen zelf zijn 5 jaar oud.
  • Ten opzicht van de oude invertarisaties schatten wij mathematisch in dat er 200-300 bomen over de grens van individueel vergunningplichtig zijn gelopen.
  • In de vergunningen zijn geen taxaties gedaan van de boomwaarde, er is dus ook niet duidelijk hoeveel er gecompenseerd moet worden, laat staan waar.
  • In het groenstructuurplan van de Gemeente Heusden is een boomwaarde tabel opgenomen. Die is nog niet toegepast.
  • De Nederlandse Vereniging van Taxateurs van Bomen (NVTB) geeft aan dat een taxatie maximaal 6 maanden geldig blijft. Die termijn is dus met een factor 12 overschreden als de huidige inventarisatie van de vergunning als basis voor de taxatie gebruikt zou worden.
  • In de Omgevinswet (voorheen Wet Natuurbescherming) is geregeld dat delen van een rijbeplanting van 21 bomen of delen van een bosschage van 10 are of meer gecompenseerd moeten worden. Dat is niet goed toegepast in de vergunningen.
  • Er zijn vergunningen verleend voor niet bestaande kadasternummers.
  • Daarnaast heeft de Projectgroep GOL al aangeven dat het Flora en Fauna onderzoek verlopen is, waar de bomen uiteraard een deel van zijn of zouden moeten zijn.

Wij hopen nu met het GOL en de gemeente Heusden op een goede manier de groencompensatie verder op te pakken.

Af te graven spoordijk en betonnen parallel brug blijven onzeker

Zowel in de Provinciale Staten als in de gemeenteraden van Heusden en Waalwijk is zo langzamerhand niemand meer voorstander van de plannen met de mooie oude Langstraat spoorbruggen. De enige reden waarom de plannen niet gewijzigd worden is het integrale karakter van het Provinciale Inpassings Plan (PIP), waar cout que cout aan vast gehouden moet worden. Er zijn meerdere moties aangenomen dat volkvertegenwoordigers willen dat onderzocht moet worden hoe de plannen te wijzigen en wij hopen dat dat ook serieus zal gebeuren. Vooral voor de spoordijk en de mooie monumentale spoorbruggen. Maar ook omdat wij de vervuilde grond van de spoordijk in ieder geval niet in onze schone Biessertpolder willen hebben.

Gevolgen interactie met Howabo 2 en GOL nog steeds onduidelijk

Wij zullen zeker ook de discussie over de noodzakelijk anders liggende compartimenteringsdijken weer oppakken nu het GOL door kan. Want het geeft geen pas voor de overheid om nu dijken, een rotonde en dijkopgang voor de Hoogwater aanpak Oost-Brabant (HoWaBo) 1 neer te leggen en die even later voor de vervolgplannen HoWaBo 2 weer af te breken. En zeker als daarvoor onnodig veel natuur voor moet wijken. Wordt dus ook vervolgd!

Raad van State geeft GOL het groene licht

admin

De Raad van State heeft de aanpassingen en nadere verklaringen betreffende het Provinciaal Inpassing Plan Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat (GOL) als voldoende beoordeeld, waarmee zij het GOL groen licht kan geven. Wij feliciteren de betrokken overheden met deze mijlpaal, want dat is het na zoveel jaren. Het is goed dat er duidelijkheid is gekomen, want de problemen in Vlijmen en Heusden stapelden zich op, en steevast werd, voor het niet verhelpen, verwezen naar de onzekerheid over het GOL.

Financiën nog onzeker, besparingen mogelijk

Inmiddels is het wel duidelijk dat de kosten voor de betrokken partijen veel hoger zijn dan oorspronkelijk begroot. Of alle betrokken betalende partijen, de Provincie Noord-Brabant, Gemeentes Heusden en Waalwijk en Waterschap Aa en Maas allen de portemonnaie willen trekken moet nog blijken. Het is denkbaar dat de vertegenwoordigers geïnteresseerd zijn in besparingen en wij kunnen er desgewenst wel een aantal aandragen.

Ruimte nodige aanpassingen te doen

  • Wij hopen dat er nu ook ruimte ontstaat de nodige aanpassingen te doen. Het is inmiddels helder dat de compartimenteringsdijken niet op de juiste plaats liggen rekening houdend met de inmiddels beschikbaar gekomen plannen voor de extra wateropslag in HoWaBo 2. Wij praten daar al enige jaren over met de verschillende overheden (waterschap, provincie en gemeente) en hopen dat we daar nu ook eindelijk concrete stappen in kunnen gaan maken.
  • Ook de andere loop van de Bossche Sloot is zo’n aanpassing. Door de verlegging is het afgraven van de dijkopgang niet nodig en kan veel natuur bespaard blijven. De 40 meter lange ecotunnel, onder wat inmiddels slechts een fietspad is, kan geheel komen te vervallen (en beter elders ingezet worden, bijvoorbeeld bij de opgang naar de Tuinbouwweg). Het vermijden van het van waternavel schoonhouden van een 40 meter lange duiker zal ook veel kopzorgen en jaarlijkse kosten besparen. En door de sloot te laten meanderen in plaats van recht te trekken kunnen we, in lijn met huidige inzichten, ook in de droge zomers meer water vast houden.
  • Verder is daar de wens van de Provinciale Staten, die wij van harte ondersteunen, om de plannen voor de spoorbruggen/spoordijk te herzien. Niet afgraven en geen lelijke betonnen brug tegen het erfgoed aan is goedkoper en levert geen probleem met zwaar vervuilde grond op, die dan mogelijk in de schone Biessertpolder uit kostenoverweging weer gebruikt zou moeten worden.

Aan de slag met groencompensatie!

  • In zijn algemeenheid: wat niet gekapt hoeft te worden hoeft ook niet gecompenseerd te worden! Dus kritisch kijken waar kap vermeden kan worden is van groot belang en ook al meerdere keren toegezegd. Wij verwachten daarover met de overheden nu concreet het gesprek aan te kunnen gaan.
  • Er zal zoals de Projectgroep Gol heeft laten weten een herevaluatie van de bomen moeten plaatsvinden. Door de grote aantallen bomen (in onze inschatting 6000 bomen, de projectgroep Gol heeft geen inschatting), zijn een hoop bomen waar vier jaar geleden een kapvergunning voor is verleend over de grens gegroeid waarvoor wel een vergunning nodig was. Voor zover er monetair gecompenseerd zou moeten gaan worden is ook een monetaire waardering nodig. Monetaire compensatie is overigens nadrukkelijk niet wat wij nastreven: wij vinden dat bomen conform uitgangspunt binnen het plan worden gecompenseerd en indien dat niet mogelijk nabij het plan. Alleen dat past in de natuurdoelstelling die het GOL heeft.
  • Er zijn volgens ons fouten gemaakt in de toepassing van de vastgestelde compensatie van reeds verleende kapvergunningen voor wat betreft het kappen van delen van rijbeplantingen van 25 bomen of meer en van bosschages van 10 are of meer. En er moeten nog extra kapvergunningen aangevraagd worden. De overheden hebben al aangeven dat zij de wettelijke normen (voortvloeiend uit de Wet Natuurbescherming) zullen volgen en dat deze omissies hersteld zullen worden.
  • Verder hopen wij dat er nu een ordentelijk dynamisch overzicht komt van alle in het kader van het GOL te kappen bomen en bosschages en welke compensatie daar tegen over moet staan. Dus niet alleen van de te kappen bomen waarvoor reeds een vergunning is verleend, maar de te kappen bomen waarvoor nog geen vergunning is verleend. Het overzicht moet dynamisch zijn in de zin dat dat er met de overheden is afgesproken dat wij actief zullen kijken waar kap vermeden kan worden. En waar niet gekapt wordt hoeft ook niet gecompenseerd te worden. Het is goed als deze aanpassingen steeds transparant te volgen zijn voor alle belanghebbenden.
  • Last but not least moet een een compensatieplan opgesteld en goedgekeurd worden. Hoe en waar wordt het groen gecompenseerd en hoe en door wie de realisatie van de compensatie wordt gemonitord.

Verkeersafwikkeling binnen het dorp

Nu het plan voor het buiten-dorpse verkeer voorlopig gereed is, is het ook van belang dat er een meer concreet plan komt wat de gevolgen zij voor de verkeersstromen binnen het dorp en hoe we binnen Vlijmen het karakter van het dorp overeind gaan houden. Dat lijkt nog een stevige puzzel te worden, maar gelukkig kunnen we daarbij dan van de laatste gegevens gebruik maken en niet die van flink wat jaren geleden. Het afmaken van de rondwegstructuur lijkt daarbij onvermijdbaar denken wij.

Kortom het GOL heeft het groene licht, maar veel werk zal nog moeten worden gedaan. Het Vlijmens Lint daarbij als altijd constructief blijven zoeken naar goede oplossingen die de landschappelijke waarden op het gebied van erfgoed en groen zoveel mogelijk kunnen behouden en ontwikkelen.

Vragen PvdD in Provinciale Staten over te kappen bomen GOL

admin
Hoe en waar wordt de kap van deze bomen gecompenseerd?

De fractie van de Partij voor de Dieren in de Provinciale Staten heeft in twee fases vragen gesteld over de groencompensatie van het het GOL. Wij waarderen het zeer dat deze vragen worden gesteld want vragen van volksvertegenwoordigers leggen meer gewicht in de schaal dat de vragen van ons, die wij overigens ook blijven stellen aan provincie en gemeente. Naar de inschatting van het Vlijmens Lint gaat het conservatief berekend om zo’n 1000 individueel van vergunningsplichtige bomen en 5000 niet vergunningplichtige bomen, in totaal 6000 bomen. Zie hier de antwoorden op de vragen van de PvdD.

Overzicht van de te kappen bomen?

De Provincie blijft onduidelijk of er wel of geen overzicht is. Eerder werd ons, maar ook door de fractie van de PvdA/GL in de gemeente Heusden, aangegeven dat er geen overzicht is van de te kappen bomen in het GOL. En dus ook niet wat er gecompenseerd moet gaan worden. In de beantwoording van de eerste vragen op 25 december 2025 geeft de provincie aan dat de aannemer wèl een overzicht zou hebben wat er gekapt moet gaan worden tbv het ontwerp GOL.

Dus hebben wij onmiddellijk aan de provincie gevraagd wanneer dat dan beschikbaar is gekomen omdat wij daar al sinds februari 2022 naar vragen. En of we dat dan mogen hebben. Maar krijgen te horen; “Zoals in de beantwoording staat aangegeven publiceren wij geen integraal overzicht. Onder andere omdat er nog steeds geen onherroepelijk PIP ligt.” Dat gaat sterk in tegen de goede ruimtelijke ordening en rechtzekerheid als aangegeven door de Raad van State in de N65 procedure. Waarom wil de provincie dat niet delen? En dat is precies dat we de provincie hebben gevraagd. En ook of we het overzicht wel zouden krijgen als we een Woo verzoek zouden doen?

Daarop antwoordt de provincie met verwijzing naar vervolgvragen van de Partij voor de Dieren: daarin wordt volgens de provincie een totaaloverzicht meegestuurd. En dat is goed nieuws, immers het eerste stukje informatie dat gedeeld wordt. Echter, het is helemaal geen totaaloverzicht, het is een overzicht van de bomen waarvoor al een kapvergunning is verleend. Niet de bomen waarvoor nog een vergunning moet worden verleend. En ook niet de bomen die vergunningsvrij zijn. Evenmin hoeveel er voor de kap gecompenseerd moet worden. Wij vinden ook geen aansluitingen bij vergunningen. Kortom het meeste blijft onduidelijk en hoe moeilijk kan het nu zijn in een project van 200 miljoen euro een fatsoenlijk excel lijstje te maken?

Compensatie volstrekt onduidelijk

Als je geen overzicht van te kappen bomen en bosschages hebt, wordt het natuurlijk wel heel lastig een compensatieplan te maken. Dat is er dan ook nog niet.
De aannemer (sic!) zou dat moeten maken als de goedkeuring van het Gol definitief is. En doet dat op aanwijzing van het bevoegd gezag hoeveel er gecompenseerd moet worden. Maar in de gemeentelijke kapvergunningen wordt voor de compensatie van de verleende kapvergunningen weer verwezen naar het Ruimtelijk kwaliteits- en compensatieplan van het GOL. Dat er dus niet is, want er is dus nog een compensatieplan….

Waar er gecompenseerd gaat worden is ook onduidelijk. Dat zou moeten zijn binnen het plan of anders in het buitengebied direct tegen het plan aan. Maar nu wordt door de Provincie aan de PvdD bevestigd dat binnen de gemeente de ruimte voor compensatie beperkt is. En moet passen binnen het Groenbeleidsplan 2023-2028 (dat is niet het plan wat gold ten tijde van het PIP en ook niet ten tijde van de kapvergunningen). In datzelfde Groenbeleidsplan wordt aangegeven dat de gemeente de huidige natuurlijke herplant van 430 bomen al niet bij kan houden. Dus waar gaat er voor de kap bij ons gecompenseerd worden?

Wat er gecompenseerd gaat worden is ook onduidelijk. Helder moge zijn dat een vergunningplichtige boom (in Heusden pas van toepassing bij een boom met een omtrek van 150 cm op 130 cm hoogte, dus voor langzame groeiers 80-100 jaar oud, voor snelle groeiers 40-60 jaar oud (bron ChatGPT)) niet kan worden vervangen door een enkel nieuw boompje. Hoeveel dat per boom is. is niet aangegeven in verwijzing naar het dus niet bestaande Ruimtelijke kwaliteit- en compensatieplan van het GOL. En als er monetair gecompenseerd gaat worden: er is geen waardebepaling per boom gedefinieerd.

Wij hebben de gemeente al eerder verzocht eens een overzicht te verschaffen wat er is gebeurd met het ge-oormerkte geld dat in compensatiefondsen is gestort. Wat is er al van dat geld is besteed en wat zit er nog in de pot. Bijvoorbeeld om te besteden aan de versterking van de ecologische verbindingszone langs de Voordijk en de ontwikkeling van de Groene Rivier ideeën.

Voorkomen van kap blijft de eerste insteek

Wij hebben al eerder aangegeven dat er veel kap van bomen te voorkomen is door beperkte aanpassingen in het GOL plan, die ook veel andere voordelen opleveren. Alle doelstellingen van het GOL worden dan onverminderd bereikt, maar er is vooral veel minder schade aan de natuur, zowel in kap als in geluid- en zichtoverlast. En er hoeft dus minder gecompenseerd te worden.

Maar het is duidelijk dat de overheden daarover pas willen praten als de uitvoering van het PIP onherroepelijk is. Wat ons betreft (en gezien de uitspraak van de Raad van State in de N65) de omgekeerde wereld. Wij blijven, ook met het coalitieakkoord van de Gemeente Heusden in de hand, sterven naar doorvoering van die aanpassingen. Door verlegging van de dijken (ook volgens het Waterschap een beter en met het oog op HoWaBo2 een meer toekomstgericht plan. Zie dit eerdere artikel. En dit artikel.

Als er gekapt wordt dat compensatie ook concreet in het gebied zelf wordt uitgevoerd.

Toezeggingen eerst plan, voordat de kap wordt uitgevoerd

Op de vraag van de PvdD: “Worden de bomen waarvoor al een kapvergunningen zijn verleend nog niet gekapt tot de plannen, inclusief het compensatieplan, helemaal definitief zijn?” antwoordt de provincie simpelweg: “Ja, zie antwoord op vraag 4”. Dat is in ieder geval helder, zij het dat het antwoord op vraag 4 maar twee elementen bevat, namelijk waarom de kapvergunningen reeds zijn aangevraagd (tijdwinst in de projectplanning) en dat er een conditionele voorwaarde ligt voor kap dat er een onherroepelijke uitspraak ligt van de Raad van State voor het inpassingsplan. Enfin, goed nieuws dus, waarover wij bij het gemeentebestuur ook al hoorden dat de gemeente daar bij de provincie op aandrong.

Goedkeuringsprocedure laat erg te wensen over

Verder geeft de provincie aan dat zij na het onherroepelijk worden van het inpassingsplan informatieavonden zullen organiseren waar de provincie ook het groenplan zal presenteren. En er zal dan alsnog een overzicht worden gemaakt van de te kappen bomen en de te sparen bomen door aanpassing plan. Tegelijkertijd geeft de provincie ook aan dat het compensatieplan niet ter inzage wordt gelegd waarop volksvertegenwoordigers en bewoners een zienswijze en, indien van toepassing, bezwaren kunnen indienen. Het plan wordt uitsluitend door het bevoegd gezag goedgekeurd en het bevoegd gezag zijn hier precies de opdrachtgevers van het plan.

Dat gaat sterk in tegen hetgeen de Raad van State eerder heeft geoordeeld over een ordentelijk proces van ruimtelijke ordening en rechtszekerheid. Immers bij zo’n groot project moeten project, gevolgen en mitigatie van de nadelen tegelijkertijd bekeken kunnen worden.

Voorgestelde ecologische verbindingszone als compensatie aan de schade van Natuur Netwerk Brabant bevat ook de driehoek, maar is vooralsnog uit de plannen gepresenteerde plannen verdwenen.

Driehoek nog niet terug in compensatie

In het kader van het GOL zou de driehoek gelegen tussen de Engelenseweg, de Voordijk en de nieuwe inprikker van de rotonde naar de Vijfhoevenlaan onderdeel worden van de ecologische verbindingszone Vlijmen Oost. Dit als compensatie van de schade van de randweg in de Biessertpolder. De driehoek zou samen met de Natuur- en Milieuvereniging Gemeente Heusden nader ingericht worden. In het PIP, maar ook in vele bijlagen en achtergrondrapporten is de driehoek helder aangegeven als ecologische verbindingszone en zo is het ook aan volksvertegenwoordigers, belanghebbenden en omwoners steevast gepresenteerd. Een voor twaalf is er echter, op oneigenlijke gronden waarschijnlijk met het oog op een gewenste grondruil, deze driehoek uit het plangebied verdwenen en zeer ten dele in het PIP doorgevoerd: wel de gebiedsaanpassing, niet de ecologische zone. Waardoor het plan niet allen inconsistent met zichzelf werd, maar ook de facto de compensatie voor de schade aan Natuur Netwerk Brabant veel lager werd dan gepresenteerd en voorgesteld.

In de gemeenteraad van de gemeente Heusden werd op initiatief van D66 op 24 februari 2022 een motie aangenomen om 1. de driehoek, die door de gemeente in de grondruil was verkocht weer terug te kopen en 2. conform plannen weer in te richten als ecologische verbindingszone. De driehoek is teruggekocht en zal voor een klein deel dat al valt binnen de huidige Groenstructuur van de gemeente Heusden ingericht worden als opvang van bedreigde diersoorten die verplaatsing behoeven vanwege de nieuwe wijk de Grassen. Goed dat een deel van het gebied zo weer gebruikt wordt, maar er heeft dus geen uitvoering gegeven voor het tweede deel van de motie. En verreweg het grootste deel van het gebied wordt dus nog steeds niet gepland gebruikt als compensatie van de schade aan Natuur Netwerk Brabant.

De provincie stelt nu dat men meer hectares compenseert voor het verlies in de Biessertpolder dan nodig, ook na het verlies van de driehoek. De achterliggende berekeningen hebben wij niet gehad, dus dat laatste kunnen we niet controleren. Maar wat wel helder is is dat er minder wordt gecompenseerd dan beloofd. En dat de motie van de gemeenteraad voorlopig in ieder geval nog in de ijskast staat.

Wij hopen dus dat in het compensatieplan ook dit punt wordt meegenomen en dat er direct geen sigaar uit eigen doos wordt gepresenteerd dat de compensatie van de kap wordt gerealiseerd aan de driehoek die een voor twaalf uit het gebied is gehaald.

Ontwikkeling nieuw leefgebied beschermde diersoorten de Grassen gestart

admin
De werkzaamheden voor de ecologische opvangzone voor beschermde diersoorten uit de Grassen zijn gestart

De gemeente is begonnen met de aanleg van een nieuw leefgebied voor de beschermde diersoorten die in het kader van de ontwikkeling van de Grassen verplaats moeten worden. Dat leefgebied zal voor de meeste soorten in het gebied zijn tussen de huidige Nieuwe Bossche sloot, de Engelenseweg en het wiel langs de Voordijk. Voor een ander deel zal de opvang van onder andere buizerds elders plaats vinden bijvoorbeeld in de natte driehoek zuidelijk van de Engelenseweg.

Dit gebied is en was al onderdeel van de gemeentelijke Groenstructuur. Het plan is vooraf door Het Vlijmens Lint, de Natuur- en Milieuvereniging en de Uilenvereniging besproken. Het Vlijmens Lint ziet het plan als een versterking van de natuurlijke biotoop rondom het wiel en mooi in lijn met de plannen van de verdere ontwikkeling van het landschap en de ecologische verbindingszone. Helder is op het kaartje goed te zien hoe goed het aansluit op de reeds aanwezig mooie dijkopgang met wiel en bosschages. En aan de zuidelijke kant over de Engelenseweg aansluit op de natte driehoek, ook onderdeel van de Groenstructuur.

Wel hebben wij nadrukkelijk met de gemeente aangegeven dat het plan geen reden mag zijn om de door ons gewenste en mondeling door het Waterschap ondersteunde wijziging van de Nieuwe Bossche Sloot buiten wiel en bosschage tegen de dijk aan een probleem zou mogen zijn. En met die ruimte is in het ecologische plan, net buiten het wiel om ook rekening gehouden (voorkeurvariant, alternatief is om de hele zone heen). Dat is ook door de gemeente aan ons bevestigd. En als je het plan hieronder bekijkt wordt nog maar eens duidelijk waarom het behoud van de bosschage zowel landschappelijk als ecologisch voor ons van groot belang is.

Plan van de inrichting van het nieuwe ecologische opvanggebied.
Technische tekening van het plan.
Nadere uitleg van de landschappelijke inpassing van het plan.
Bedoelde doelsoorten beschermde opvang

Spoorbruggen op shortlist Europe Nostra meest bedreigde erfgoed 2025

admin
Monumentale Langstraatspoorbrug en spoordijk zou niet moeten worden aangetast. En bij niet afgraven van de spoordijk hoeft ook geen vervuilde grond in onze Biessert polder te worden gestort.

Niet aantasten brug en dijk!

De spoorbruggen en spoordijk in de Baardwijkse Overlaat is door Europa Nostra op de shortlist gezet als een van de de 14 meest bedreigde erfgoedsites in Europa voor 2025. Europa Nostra dringt er op aan dat: ‘ … het ontwerp zodanig aangepast wordt, dat op respectvolle wijze rekening wordt gehouden met de waarde van het erfgoed en het aanzicht van de originele brugopbouw en dat de spoordijk wordt behouden met de daarop weelderig groeiende natuur die een belangrijke natuurlijke bescherming biedt.’ Voor meer informatie zie het bericht van FBL.

Het Vlijmens Lint steunt de oproep van Europa Nostra en de Federatie Behoudt de Langstraatspoorbruggen (FBL). Vooral de prachtige Langstraat spoorbruggen en bijbehorend groen te behouden voor de toekomst en waar het onnodig is om dat zo aan te tasten. Maar ook omdat het de overheid en daarmee de burger opzadelt met onnodig hoge kosten en een hoop af te voeren verontreinigde grond. Grond die wij niet gebruikt willen zien in de schone Biessertpolder. Zie hier over ons eerdere berichten: hier, hier en hier.

Europa Nostra is een zeer vooraanstaand instituut voor het beschermen en promoten van cultureel en natuurlijk erfgoed. Het is een Europese federatie van erfgoed-Ngo’s, ondersteund door een breed netwerk van overheidsinstanties, particuliere bedrijven en individuen, dat meer dan 40 landen bestrijkt. Het is het grootste en meest representatieve erfgoednetwerk in Europa en onderhoudt nauwe relaties met de Europese Unie, de Raad van Europa, UNESCO en andere internationale instanties. Europa Nostra werd opgericht in 1963 en vierde in 2023 haar 60-jarig jubileum. 

Dat Europa Nostra uit heel Europa juist de Langstraatspoorbruggen op haar shortlist zet, wil daarom wel wat zeggen en zou de provincie en gemeente moeten nopen nog eens na te denken over de plannen op dit gebied.

Bezwaar helaas niet ontvankelijk, maar vragen blijven

admin

Het bezwaar dat wij samen met de Natuur- en Milieuvereniging Gemeente Heusden (zie ons eerdere bericht) hebben ingediend tegen het GOL vanwege de aantasting van de natuur zonder dat daar een duidelijk compensatieplan tegenover staat is door de Raad van State niet ontvankelijk verklaard. Dat betekent dat het bezwaar niet inhoudelijk behandeld wordt. En dat vinden wij jammer want inhoudelijk schort er nogal wat aan.

Niet ontvankelijk

Wij werden niet ontvankelijk verklaard omdat wij in eerdere stadia van het plan geen bezwaar hebben ingediend. Wij waren ons bewust van dit risico. Ons argument dat er inmiddels zoveel veranderingen hebben plaatsgevonden in zowel het plan als de omstandigheden werd kennelijk niet zwaarwegend genoeg gevonden. Ook werden wij niet ontvankelijk verklaard omdat onze bezwaren volgens de Raad meer betrekking hadden op de uitvoering dan op het plan. Een vreemd argument wat ons betreft, want het blijkt dus al in de praktijk dat een plan niet uitgevoerd kan worden, terwijl er nog niet is gestart met de uitvoering, maar dat mag niet meewegen in de beoordeling van het plan. Je zou zeggen dat je dan nog in de planfase zit en nog niet in de uitvoeringsfase. Wij hadden geen trek om het oordeel weer verder aan te vechten, dat was wel mogelijk.

Maar ook nog geen compensatieplan

Jammer, want er is nog steeds geen plan voor de naar onze schatting 6000 te kappen bomen. Noch hoeveel er gecompenseerd gaat worden en ook niet hoe en waar. En hoe de compensatie gemonitord gaat worden. Want de ervaring elders leert, dat zelfs als de plannen goed zijn, de het nogal eens schort aan de uitvoering. Ook is onduidelijk of de compensatieplannen ter goedkeuring voorgelegd gaat worden aan volksvertegenwoordigers en of burgers en belangengroepen ook in staat worden gesteld om hun mening over het voorgestelde plan te uiten, zoals de Raad van State eerder wel oplegde bij de N65.

Terwijl verleende kapvergunningen er wel al naar verwijzen

En dat terwijl er door de gemeente Heusden wel al kapvergunningen zijn verleend waar er wordt gesteld dat er wordt gecompenseerd conform het Ruimtelijk Kwaliteits- en Compensatieplan van het GOL, dat niet bestaat. Er bestaat alleen een Ruimtelijke Kwaliteitsplan, geen Compensatieplan, dat volgens de GOL Projectgroep door de aannemer van het GOL gemaakt moet worden. Dat stelt niet automatisch gerust.

Vervuilde grond

Ook is er nog steeds onduidelijkheid over het wel of niet gebruiken van vervuilde grond die bij eerdere monstername van de af te graven spoordijk tegen of zelfs boven interventiewaarde lagen en waar de vervuiling deels ter plaatse al het grondwater heeft bereikt. Partijmonsters nemen van de grond lijkt in zo’n geval erg ingewikkeld om te voorkomen dat grond boven de interventiewaarde niet in de schone polders komt. Er is nu geen duidelijkheid of die grond er wel of niet komt en er is ook geen duidelijkheid welke mitigerende maatregelen er dan zouden worden genomen. (Zie ook dit bericht)

Geen bericht over ligging dijken

Ook of de dijken, rekening houdend met HoWaBo 2 meteen op de juiste plaats worden gelegd is niet helder. We wachten nu exact een jaar te lang op het antwoord dat ons was toegezegd. (zie ook dit bericht en dit bericht) Dijken nu eerst op de verkeerde plaats aanleggen levert in beginsel minder wateropslag, kost onnodig veel natuur, geeft meer geluidsoverlast op het Engelermeer, kost veel meer geld en is dus in onze ogen maatschappelijk eigenlijk onaanvaardbaar.

Kortom, het blijft allemaal onduidelijk wat er nu echt gaat gebeuren in het kader van het GOL. Wordt vervolgd….!

Spreekbeurt op MINC cafe over bollenteelt

admin

Door de organisatie van het MINC Café werd het Vlijmens Lint gevraagd op 30 september een spreekbeurt te verzorgen op het MINC café. MINC (Milieu Innovatie Natuur en Creativiteit) is een kennisorganisatie om te komen tot een duurzame samenleving.

Wij bespraken het issue van de groeiende bollenteelt in zijn algemeenheid en lelieteelt in het bijzonder. Door de groei verplaatst de bollenteelt zich naar nieuwe gebieden zoals naar Brabant. Vrijwel alle overheden zijn daar ongelukkig mee (Provincie, Waterschap en Gemeenten) omdat deze teelt over het algemeen gepaard gaat met een cocktail aan pesticiden. Zie daarover onze eerdere berichten; hier en daar.Het is natuurlijk nogal bizar als wij voor vele miljoenen ecologische zones aanleggen en de waterkwaliteit proberen te verbeteren en tegelijkertijd pal naast die zones en dat water de sterk vervuilende bollenteelt toestaan.

De gemeente ‘s-Hertogenbosch heeft op verzoek van de gemeenteraad inmiddels besloten te onderzoeken hoe de de bollenteelt kan worden voorkomen in de gemeente. In de gemeente Opsterland is uitbreiding van de sierteelt opgenomen in het Omgevingsplan. In de Gemeente Heusden heeft de wethouder in de gemeenteraad toegezegd in overleg met de gemeente ‘s-Hertogenbosch te treden hoe de schade van sierteelt te voorkomen en welke (financiële) risico’s er kleven aan de verschillende methodes van begrenzing en de gemeenteraad over de voortgang van dat overleg op de hoogte te houden..

In de pauze van het MINC café werden wij aangesproken door zowel vertegenwoordigers van de gemeente Vught, die ook methodes van beperking onderzochten) als van de Provincie Noord-Brabant die aangaven ons binnenkort te willen uitnodigen om ook mee te denken om beperkingen te onderzoeken en ook over gemeentes onderzoek te willen coördineren. Dat lijkt dus de goede kant op te gaan. Actief lobbyen blijkt nuttig maar ook nodig om verstandiger om te gaan met de bollenteelt en te zorgen dat overheden kaderstellend opereren.

Namens Het Vlijmens Lint praat Job van Dooren een grote schare toehoorders bij over de noodzaak het gebruik van pesticiden in de sierteelt te begrenzen.

Toch bezwaar bij RvS tegen groencompensatie GOL

admin

Met gepaste tegenzin heeft Het Vlijmens Lint, samen met de Natuur- en Milieuvereniging Gemeente Heusden toch een bezwaarprocedure opgestart tegen de groencompensatie van het GOL. Met tegenzin omdat wij al jaren in goed overleg met provincie, waterschap en gemeente proberen helderheid te krijgen en bijsturing op de plannen. Onze voorstellen worden voor ons gevoel wel inhoudelijk gedragen, maar het lijkt maar nauwelijks te lukken om ook enige bijsturing te realiseren.
Ook hebben we bij de verschillende overheden het probleem van de (te vroegtijdig afgegeven, veel fouten bevattende) kapvergunningen, en het ontbreken van compensatie al veelvuldig naar voren gebracht, maar helaas zonder succes.
We hebben daarom besloten onze zaak dan toch maar voor te houden aan de Raad van State om daar een oordeel over te geven.

Natuurcompensatie in het kader van het GOL verdeeld

Door de aanleg van wegen ontstaat schade aan de natuur. Dat is logisch. Wet- en regelgeving schrijft dan wel voor dat daarvoor gecompenseerd wordt. Dat is temeer logisch daar natuurontwikkeling juist een van de doelstellingen van het GOL is. Tot zover niets vreemd dus. Nu zijn er in het kader van het GOL afspraken gemaakt wie voor welke compensatie verantwoordelijk is: de Projectgroep GOL doet dat voor de schade aan het Natuur Netwerk Brabant (NNB) en de gemeenten doen dat voor de te kappen bomen en bosschages in het kader van het GOL.

Schade aan NNB groter en minder gecompenseerd

Onze kritiek op de compensatie op de schade aan NNB is dat de schade groter is dan voorgesteld in de plannen, maar ook dat de compensatie lager is dan voorgesteld aan burgers, gemeenteraad en statenleden. Immers er wordt in en nabij NNB veel meer gekapt in en nabij de NNB dan voorzien en er kan door eisen waarmee geen rekening gehouden is, minder hersteld worden dan gepresenteerd en zelfs vereist. Bovendien hangt het gebruikt van vervuilde industriegrond in de schone polders nabij de NNB nog boven de markt. Meer (onherstelbare) schade dus. Tegelijkertijd is een een groot stuk grond uit de gepresenteerde compensatie gehaald en niet vervangen of weer terug in de plannen gebracht na heraankoop door de Gemeente Heusden.

Geen enkel compensatieplan voor de bomen

Wij, maar ook gemeenteraadsleden, vragen nu al 2 1/2 jaar naar een opstelling van het aantal bomen en bosschages die in het kader van het GOL gekapt moeten worden. En voor hoeveel en al een kapvergunning is verleend en voor hoeveel dat nog moet gaan gebeuren. Zo’n lijstje zou niet alleen niet erg moeilijk moeten zijn, het is ook de basis voor een compensatieplan. Een plan dat dan ook zou moeten bevatten hoeveel je waar zal gaan compenseren en hoe de realisatie van die compensatie gemonitord gaat worden. En waarbij de compensatie ook reëel moet zijn: je kan niet een eik van 50 jaar vervangen door 1 boompje van 4 jaar.

Maar het lijstje is er niet. En het plan is er ook niet.

Maar er wordt wel naar een plan verwezen in de afgegeven kapvergunningen. Volgens de kapvergunningen moet de aanvrager, de aannemerscombinatie Besix-Mourik compenseren conform het Ruimtelijk Kwaliteit- en Compensatieplan van het GOL. (Opvallend omdat hier nu toch weer het GOL verantwoordelijk lijkt te zijn voor de compensatie van bomen en bosschages.) Dus waar zowel de provinciale Verordening Ruimte Noord-Brabant ten aanzien van de groenblauwe mantel, het Groenstructuurplan Gemeente Heusden en de Verordening Fysieke Leefomgeving Gemeente Heusden allen een compensatieplan vooraf vereisen is dat hier niet gedaan en wordt verwezen naar een niet bestaand plan.

Onze inschatting: minimaal 6000 te kappen bomen

En het gaat niet om klein bier.

We hebben zelf maar eens even geteld wat er al aan kapvergunningen verleend is in het kader van het GOL. Wij zijn gekomen tot een optelling van de kap van 656 individueel vergunningplichtige bomen, alleen al op het grondgebied van de Gemeente Heusden. Maar we missen dan de individuele bomen op het gebied van de gemeenten ‘s-Hertogenbosch en Waalwijk. En we missen de individuele bomen die nog aangevraagd moeten worden.
En een veel groter deel van de bomen zijn niet individueel vergunningplichtig, dat zijn alleen bomen met een stamomtrek van 150 cm op een hoogte van 130 cm. Grote bomen dus. Minder grote bomen zijn dus niet vergunningplichtig tenzij zij onderdeel zijn van een bosschage van 10 are of meer of van een laanbeplanting van meer dan 25 bomen. Maar deze hebben we hierboven niet meegeteld. Alleen al op de af te graven Spoordijk tussen Drunen en Waalwijk staan 532 bomen en bijvoorbeeld bij het wiel langs de Voordijk 170 waarvan 16 individueel vergunningplichtig.

Onze inschatting is daarom dat als de overheden wel het lijstje zouden maken dat het dan zal gaan om minimaal 6000 bomen, waarvan minimaal 1000 individueel vergunningsplichtige grote bomen. En daarnaast om een zeer omvangrijk aantal hectares bosschages en struiken.

Met zulke aantallen mag je toch wel zowel een ordentelijke inventarisatie als een professioneel compensatieplan verwachten waarover burgers en volksvertegenwoordigers wat over mogen zeggen. Sterker nog: het is eigenlijk onbegrijpelijk dat de uitvoerende overheden zelf niet over zo’n plan willen beschikken!

N65 uitspraak Raad van State

De Raad van State heeft in de uitspraak over de N65 Vught eigenlijk al helder geoordeeld dat zo’n plan er vooraf wel zou moeten zijn, zowel in het belang van een goede ruimtelijke ordening als in het belang van rechtszekerheid. Wij denken dat de vergelijking met deze zaak erg groot is. En we gaan kijken of de RvS er ook zo over denkt. Maar wat ons betreft hoeven we daar niet op te wachten en hopen we dat de overheden de handschoen nu al oppakken. Dat moet namelijk toch gebeuren, want zelfs als het GOL als totaalproject niet doorgaat, zijn wij er van overtuigd dat de detailplannen met aanpassingen wel door zullen gaan. Dus waarom wachten, als we snel door willen?

Eerste succesjes voor beperking gebruik pesticiden

admin

Motie aangenomen in gemeenteraad ‘s-Hertogenbosch

Mede naar aanleiding van onze contacten met de Partij voor de Dieren (Eileen Samshuijzen) in ‘s-Hertogenbosch en onze inspraak in de gemeenteraad van ‘s-Hertogenbosch betreffende de bollenteelt nabij het Engelermeer heeft de gemeenteraad op 3 juli een motie aangenomen. In deze motie verzoekt de gemeenteraad het college “te onderzoeken hoe conventionele bollenteelt en andere teelten waarbij (te) veel landbouwgif wordt gebruikt uitgesloten of ingeperkt kunnen worden in onze gemeente, hierbij de ontwikkelingen en mogelijkheden via de VNG mee te laten wegen en te benutten, mogelijkheden in ruimtelijke ordening mee te laten wegen, en de raad hier uiterlijk in Q1 2025 over te informeren.”

Hiermee komt het gemeentelijk beleid in ‘s-Hertogenbosch dus op gang. Het is mooi dat de zorgen breed gedragen worden, want de motie werd met 29 stemmen voor en 1 stem tegen aangenomen. Wij hebben het college van de Gemeente Heusden en een aantal gemeenteraadsleden die over de teelt vragen hebben gesteld geïnformeerd over deze motie, omdat het een goed idee lijkt als de Gemeente Heusden zich aansluit bij het initiatief van ‘s-Hertogenbosch.

Verzoek aan Provincie ook actie te ondernemen

Niet iedere gemeente hoeft immers het wiel zelf uit te vinden en als iets duidelijk is geworden dat de vervuiling niet ophoudt bij gemeentegrenzen. Zo hebben landbouwers in onze gemeente die water oppompen uit bijvoorbeeld de Bossche Sloot nu al last van de pesticiden die stroomopwaarts in de sloot zijn beland.

Daarom hebben we samen met een aantal bewonersgroepen en organisaties in Brabant en daarbuiten middels een open brief het verzoek gedaan aan de Provincie om de conventionele bollenteelt niet toe te laten, dan wel deze te beperken rond kwetsbare gebieden en ruime bufferzones te hanteren. Dat kan via het Omgevingsplan en de Provincie heeft ook de taak om de fysieke leefomgeving voor haar inwoners, flora en fauna gezond te houden. En ook in het kader van de Kader Richtlijn Water is het noodzakelijk om de waterkwaliteit in Brabant te verbeteren, nu de conventionele bollenteelt introduceren of vergroten past daar niet echt in.

De betrokken partijen zijn: Omwonenden Sint-Michielsgestel, Omwonenden Belicum, Het Vlijmens Lint, Natuur- en Milieuvereniging Gemeente Heusden, Brabants Burgerplatform en AARDige Buren.

 

Bollenteelt: wie neemt nu echt actie?

admin

Intentie wetgeving is duidelijk:

De wet- en regelgeving is duidelijk wat we beogen met gezondheid mens, fauna en flora: vermijden van negatieve effecten van vervuiling van het leefgebied, waardoor gebruik van pesticiden aan banden wordt gelegd. Die wet- en regelgeving bestaat op Europees, nationaal, provinciaal en mogelijk op gemeentelijk niveau. Daarnaast kan het waterschap ook regels stellen. Vast niet uitputtend, maar onder andere deze zaken spelen:

Europese richtlijnen

•Habitatrichtlijn en Vogelrichtlijn

•Kaderrichtlijn Water Richtlijn Beheer

•Richtlijn Zwemwaterkwaliteit

•Verordening gewasmiddelen

Nationale wetten

•Wet Natuurbescherming / Besluit Natuurbescherming

•Omgevingswet / Waterwet en Watertoets

•Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden

Provinciale regelgeving / Waterschap regelingen

•Provinciale Omgevingsverordening Noord-Brabant -Natuur Netwerk Brabant

•Verordening Ruimte – Groenblauwe mantel

•Waterbeheer programma en Watergebiedsplannen Waterschap

Gemeentelijke regelingen

•Omgevingsplan

•Groenstructuurplan

Kansen genoeg dus eisen te stellen en te handhaven bij de bollenteelt. Die volgens onderzoek van het CBS in 10 jaar tijd met 21% is gestegen in landbouwoppervlak.

Steeds meer onderzoek naar pesticiden

Eerder berichten wij al over de uitzending van Zembla. Pesticiden kunnen volgens het RIVM middels drifting vele honderden meters meewaaien, wordt 500 meter verder nog in het huisstof en in de urine in babyluiers aangetroffen worden. Datzelfde RIVM adviseert bewoners bij spuiten alle ramen gesloten te houden, zelf binnen te zitten en de was binnen te halen.

17 Juni kwam de NOS met het bericht dat onderzoek van Meten=Weten heeft aangetoond dat pesticiden ook op kilometers van de akkers worden gemeten en ook buiten de spuitseizoenen. En dat de spuittechnieken dus veel minder precies zijn dan gesuggereerd en door verneveling en verdamping veel verder van de bedoelde lokatie komen dan gewenst.

Ook Wageningen University & Research doet onderzoek en geeft aan dat de huidige tests en modellen van de European Food and Safety Authority (EFSA) geen goede graadmeter zijn voor de werkelijke situatie onder andere door stapeleffecten van pesticiden en dus een kritische update behoeven.

Waar andere landen vaak een veel grotere bufferzone hanteren naar oppervlaktewater en perceelsgrenzen, vaak 20 meter, is dat hier in Nederland vaak maak maar 1 tot 3 meter. We lopen dus ook nog eens achter en dat is dus niet verstandig als we de waterkwaliteit moeten managen.

Ook de rechter sprak zich al een aantal keren uit tegen de teelt van bollen nabij woonwijken vanwege de twijfel over de veiligheid van de teelt voor de volksgezondheid. Logisch is dat deze twijfel er dus ook zou moeten zijn ten aanzien van de flora en met name fauna. De insecten sterfte lijkt daar ook sterk op te wijzen.

Breed draagvlak tegen bollenkweek in Brabant

Mede op aandringen van Het Vlijmens Lint zijn er veel vragen gesteld in onze democratische fora naar bollenkweek nabij het Engelermeer, maar ook in de bredere context van bollenkweek in Brabant . De Partij voor de Dieren en de BBB stelden vragen aan het dagelijks bestuur van Waterschap Aa en Maas. De Partij voor de Dieren deed dat ook bij de Gemeente ‘s-Hertogenbosch. Het CDA en Heusden Verbindt (bondgenoot van BBB) deed dat bij de Gemeente Heusden. En de Partij van de Dieren en al eerder de SP stelden vragen bij de Gedeputeerde Staten Noord-Brabant. Het Vlijmens Lint sprak ook in bij de gemeenteraad ‘s-Hertogenbosch.

Onze ervaring is inmiddels, wie we ook spreken, dat geen van de politieke partijen of van de bestuurders erg blij wordt van bollenkweek in Brabant, waarbij veel pesticiden worden gebruikt. Wij zijn al druk genoeg om zonder deze nieuwe teelt de kwaliteit van onze natuurgebieden en water op orde te krijgen. En het maatschappelijk nut van deze teelt is voor Brabant buitengewoon gering versus de maatschappelijke kosten die daarmee gepaard gaan.

Maar wie gaat nu iets doen?

De beantwoording van de vragen stelt voorlopig geenszins gerust dat er een effectief beleid komt waarin de bollenteelt in Brabant, met name nabij bewoning en nabij natuurgebieden en oppervlaktewater.

Het Waterschap Aa en Maas is verantwoordelijk voor onze waterkwaliteit.  Gevraagd naar het mogelijke risico zegt zij: “Het Dagelijks Bestuur onderschrijft de mogelijke schadelijkheid bij gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor de kwaliteit van grond- en oppervlaktewater. Het waterschap gaat niet over de regulering van gewasbeschermingsmiddelen en kan het risico niet kwantificeren.” Monitoring van pesticiden worden niet gedaan, ook niet nu er dus een bollenveld van 14 hectare direct aanpalend aan het Engelermeer en de Bossche Sloot wordt neergezet. Het Waterschap Aa en Maas geeft dus aan niets te gaan doen, terwijl zij wel verantwoordelijk is voor de waterkwaliteit in de brede zin (oppervlaktewater, zwemwater, grondwater). En het water zelf weer moet filteren om de juiste kwaliteit te krijgen en daarvoor dus kosten moet maken. Kortom, het Waterschap vertoont wel een erg laag niveau van eigenaarschap van het probleem.

Dat de Gemeente Heusden de risico’s van de pesticiden bij bollenteelt ziet blijkt uit de antwoorden op vragen van de gemeenteraad. Zo staat zij de intensieve teelt waaronder bollenteelt niet toe op haar eigen geliberaliseerde pachtgronden. Volgens de gemeente omdat deze teelt kan zorgen voor verschraling van de bodem, een slechte invloed hebben op de bodemgesteldheid en waterkwaliteit. Ook staat zij glyfosaat niet toe op de eigen pachtgronden nabij natuurgebieden. De gemeente geeft aan de ontwikkelingen nauwlettend te volgen.

De Gemeente ‘s-Hertogenbosch is eigenlijk het meest helder: “Wij delen uw mening dat de ontwikkeling rondom het gebruik van landbouwgif in de bollen- en sierteelt in onze gemeente ongewenst en zorgwekkend is. Bescherming tegen de negatieve effecten van landbouwgif van natuur, bodem en water alsmede bewoners is daarom zeker van belang.” en ” Ja, we zijn van mening dat landbouwgif nadelige effecten heeft voor de biodiversiteitsdoelen die door gemeente, maar ook provincie, waterschap en natuurorganisaties zijn geformuleerd.” En heeft ook de intentie een aantal maatregelen te nemen: zij sluit het gebruik op glyfosaat al uit op eigen geliberaliseerde pachtgronden en wil dat ook gaan doen voor de bollenteelt. Ook ziet met mogelijkheden, maar pas in 2028, om middels het permanente Omgevingsplan regels op te nemen voor bepaalde teelten, maar geeft aan dat dat op dat moment wel een politieke keuze is. Verder geeft men duidelijk aan dat men afhankelijk is van de landelijke overheid, en met name het College voor de Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden (CTGB). En dat men via de Vereniging Nederlandse Gemeenten pleit met een wetenschappelijk onderbouwd kader met landelijke regelgeving. Maar ook ‘s-Hertogenbosch komt dus niet met maatregelen voor nu.

De Provincie Noord-Brabant ziet klaarblijkelijk ook het probleem. Op antwoorden van vragen van de SP antwoordt zij in april: “Provinciale gronden die verpacht worden hebben als voorwaarde dat het niet toegestaan is om lelies of andere bloembollen te verbouwen. In 2022 is door de provincie ook handhavend opgetreden door het verwijderen van circa 10 hectare lelies op provinciale grond. ” Echter om zelf duidelijkere regels te stellen, zelfs niet nabij bewoning, oppervlaktewater en natuurgebieden, daar lijkt het vooralsnog niet op: “De bevoegdheid voor het afgeven van een omgevingsvergunning voor agrarische activiteiten waaronder het telen van gewassen in de open lucht ligt bij de gemeente. Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is gereguleerd in het Besluit activiteiten leefomgeving (paragraaf 3.6.3). In de provinciale Omgevingsverordening kunnen instructieregels voor gemeenten worden opgenomen om (provinciale) waarden te beschermen. Gemeenten moeten deze regels opnemen in hun Omgevingsplan. Aan de exploitatie van een agrarisch perceel kunnen alleen aanvullende voorwaarden bij de geldende Rijksregels voor toepassing van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen worden gesteld wanneer er specifieke waarden aan de orde zijn.
Om de te beschermen waarden in de Omgevingsverordening op te nemen is het noodzakelijk juridisch houdbare argumentatie te hanteren op basis van onderbouwd beleid. Dat betekent dat dergelijke regels alleen in de Omgevingsverordening kunnen worden opgenomen op het moment dat vastgesteld beleid daarin voorziet. Er moet dan wel sprake zijn van een provinciaal belang.” Het provinciaal belang lijkt nogal evident: waterlopen en natuurgebieden laten zich toch niet beperken tot gemeentegrenzen? De nieuwe aanvullende vragen van de Partij voor de Dieren werden nog niet beantwoord.

Conclusie: voorlopig laten we het gewoon gebeuren

Dus ondanks de duidelijke wet- en regelgeving, ondanks de heldere indicaties van onderzoeken naar de gevolgen van het hoge gebruik van pesticiden op mens, fauna, bodem en water, en ondanks de zorgen die er leven bij de verschillende overheden laten we toe dat het areaal aan bollenteelt uitgebreid wordt. Ook waar die er voorheen in Brabant niet of nauwelijks was, nabij ons (zwem)water, natuurgebieden en woongebieden. Zodat we hoge kosten voor ziektes van onze bevolking moeten accepteren, de hoge investeringen in de aanleg van natuurgebieden door niet op te treden eigenlijk zelf weer deels ongedaan maken, en hoge kosten moeten maken om de kwaliteit van het water op peil te brengen. Enzovoorts.

We hopen dan ook dat overheden elkaar op dit punt opzoeken en wel de effectieve maatregelen nemen deze teelt te voorkomen. Bijvoorbeeld door aanpassing van (tijdelijke) Omgevingsplannen. En door veel beter te monitoren welke effecten de teelt heeft op de directe omgeving. En waar nodig door privaatrechtelijke schadeprocedures op te starten wanneer de overheden schade leiden die terug te voeren is op de teelt (en dat zal al snel het geval zijn, gegeven de overschrijding van waarden die het Landelijk Meetnet Gewasbeschermingsmiddelen meet. Met de kraan open dweilen werkt niet echt, en zal een breed spectrum aan (Europese) normen gehaald worden, met alle ellende die daar dan weer op volgt.

Intussen zal Het Vlijmens Lint de ontwikkelingen in ons kleine gebiedje nabij het Engelermeer volgen en waar nodig de overheden verzoeken handhavend op te treden als operationele regels voor wat betreft spuitzones overtreden worden.

Bollenteelt direct aangrenzend aan Engelermeer en Natuur Netwerk Brabant?

admin
Bollenteelt nabij zwemwater, natuurgebieden en woningen

Tot onze verrassing hoorden wij van omwonenden dat er plannen zouden zijn lelies te gaan kweken direct aangrenzend aan het Engelermeer en aan het Natuur Netwerk Brabant. De bollenkweek in zijn algemeenheid en leliekweek in het bijzonder staat erg ter discussie vanwege het zeer overdadig gebruik van een cocktail aan pesticiden, waaronder Glyfosaat. Zie bijvoorbeeld deze uitzending van Zembla. De pesticiden kunnen middels drifting vele honderden meters meewaaien, wordt 500 meter verder nog in het huisstof aangetroffen door het RIVM en datzelfde RIVM adviseert bewoners bij spuiten alle ramen gesloten te houden, zelf binnen te zitten en de was binnen te halen.

Het Vlijmens Lint was uiteraard niet gelukkig over dit bericht en heeft samen met de omwonenden, Natuur- en Milieuvereniging Gemeente Heusden en later ook middels IVN ‘s-Hertogenbosch getracht meer duidelijkheid te krijgen over het voorgenomen plan en contact opgenomen met de betrokken autoriteiten. Het Waterschap Aa en Maas, Gemeente ‘s-Hertogenbosch, Gemeente Heusden en Provincie Noord-Brabant. Ook nam zij contact op met de Brabantse MilieuFederatie.

Als gezegd vindt deze kweek plaats aan de rand van het oppervlaktewater Engelermeer, maar ook vlak langs de Bossche Sloot en bij een aantal kleinere poelen. Het Engelermeer dient ook als zwemwater voor veel recreanten. Maar daarnaast ligt het betreffende gebied ook aan tegen de Groenblauwe mantel, waar het Engelermeer deel van uit maakt, maar ook de bosschages westelijk van het gebied, die bovendien onderdeel zijn van Natuur Netwerk Brabant. Deze zijn ook onderdeel van de Groenstructuur van de Gemeente Heusden. Het gebied zelf is onderdeel van de hoogwateropslag in het kader van Howabo 1 (GOL) en Howabo 2. Last but not least wonen er een aantal bewoners op korte afstand van deze gebieden. Kortom, geen logische plaats om daar bollenkweek met veel pesticiden toe te staan.

Er zijn ook voldoende regelingen die dat zouden moeten voorkomen. Zoals de Kaderrichtlijn Water, de Waterwet, het Waterbeheerplan, de Watertoets en de Wet Natuurbescherming. Alleen dan is het wel zaak te zorgen dat de richtlijnen en intenties uit die wetten en regelingen worden toegepast. Het probleem begint, zoals de Zembla uitzending duidelijk maakt, bij de Rijksoverheid. De Commissie voor de toelating ter gewasbeschermingsmiddelen en biociden (CTGB) meent dat Glyfosaat veilig is, ondanks het feit dat er nogal veel onderzoeken de andere kant op wijzen. Maar zij heeft een aantal van deze risico’s niet onderzocht. Onder andere het RIVM, maar ook de rechter is het niet eens met de conclusie en neemt bewoners in concrete gevallen in bescherming tegen telers. Voor de lagere overheden is dat echter wel een lastig punt.

Het bollengebied en het Engelermeer liggen in de Gemeente ‘s-Hertogenbosch. ‘S-Hertogenbosch zou dus middels haar omgevingsplannen eisen moeten stellen aan de teelt op dat gebied, maar heeft tot dusverre verzaakt dat te doen. Zij zou dat dus moeten herstellen. Provincie Noord-Brabant heeft daarop inspraak en kan minimaal een zienswijze indienen, en moet mogelijk deze plannen zelfs accorderen. Maar kijkt zij wel naar de risico’s en het effect op haar natuurgebieden? En treedt zij op als deze in gevaar komen?
Het waterschap dient de chemische en ecologische kwaliteit van grond- en oppervlaktewater te waarborgen, gegeven onder andere de Kader Richtlijn Water. Maar zij geeft aan geen structureel onderzoek te doen naar de vervuiling van water door pesticiden. Hoe kan zij dan de zwemwater, oppervlaktewater en grondwaterkwaliteit waarborgen? En in welke mate stelt zij eisen aan andere overheden, bijvoorbeeld bij vaststelling van omgevingsplannen?
En de Gemeente Heusden: hoe voorkomt zij dat haar natuurgebieden niet vervuilt worden door zaken van buiten? Hoe treedt zij daartegen op?

De grond van het terrein is sinds kort in eigendom van Ad van Pinxteren/Arnold Joosten en is verpacht aan Bloembollenbedrijf Theo Theunissen, een kweker van lelies en gladiolen, die bedrijf houdt in Heumen, onder Nijmegen. Wij hebben contact opgenomen met de partijen en Theunissen met klem verzocht geen lelies te kweken op die lokatie.
Gelukkig hebben we vernomen dat het gladiolen worden. Ook daarbij worden pesticiden gebruikt maar wel een vijfde van wat bij lelies gebruikt wordt.

Het lijkt ons goed als de overheden, veel ruimer dan ons gebied, de omgevingsplannen en de wijze van handhaving nog eens serieus nagaan. Intussen blijven we de zaak scherp in de gaten houden, zodat onze flora en fauna niet aangetast wordt door korte termijn belangen van derden.

Gol weer uitgesteld, ruimte om alternatieven nu echt te realiseren?

admin

Beslissing Raad van State nu in februari

De Raad van State heeft haar beslissing betreffende de bezwaren tegen het GOL wederom uitgesteld. Een uitspraak wordt nu in februari verwacht. De bezwaren betreffen onder andere de stikstofgevolgen en de verkeerskundige afhandeling van het GOL.

Alternatieve uitvoering meer kans?

Het Vlijmens Lint is voorstander van een goede verkeersafwikkeling, wateropslag en natuurontwikkeling van de oost-kant van Vlijmen. Zoals die in grote lijnen in het Gol is voorzien. Wij hebben er echter problemen dat uitvoering veel slechter uitpakt dan tijdens de planvorming voorzien en gepresenteerd is aan bewoners en volksvertegenwoordigers. Zo gaat er veel meer landschap en natuur verloren dan is afgesproken en is de groencompensatie vooralsnog volstrekt onduidelijk.

Het Vlijmens Lint heeft verschillende alternatieven aangedragen die veel betere invulling geven aan de doelstellingen van het Gol, en bovendien veel minder geld kosten. En bovendien ook meer toekomstgericht is met het oog op HoWaBo2. De hogere kwaliteit van ons alternatief wordt inmiddels ook bevestigd door het Waterschap Aa en Maas. De alternatieven betreffen met name de betere ligging van de compartimenteringsdijken en de ligging van de Bossche Sloot.

Blauw: loop Bossche Sloot, Rood: nieuwe randweg, Groen: compartimenteringsdijken. Dijk langs het Engelermeer onder aan te leggen fietspad zodat er veel minder geluid en zichtoverlast is voor natuur en recreanten aan het Engelermeer.

Verouderde kapvergunningen intrekken

Door het alternatieve plan hoeft veel minder natuur en landschap aan de oostzijde van Vlijmen te verdwijnen en hoeven er veel minder bomen te worden gekapt. Voor veel van deze bomen zijn jaren geleden al een kapvergunning verleend. In tegenstelling tot landelijke, regionale en gemeentelijke regels is dat echter niet vergezeld gegaan met een deugdelijk groencompensatieplan. Ook zijn er in onze opinie ook nogal wat fouten gemaakt in de verleende vergunningen. Normaal vervalt een kapvergunning automatisch na 1 jaar, maar bij de verlening is in dit geval geen einddatum gesteld. Wel is men gestopt met het aanvragen van nieuwe vergunningen. Om deze redenen heeft Het Vlijmens Lint samen met drie andere organisaties het verzoek gedaan alle verleende, verouderde kapvergunningen in het kader van het Gol in te trekken. Het college moet over dat verzoek een besluit nemen.

Na aanpassingen zo snel mogelijk starten met Gol

Als de ligging van de dijken en de Bossche Sloot aangepast worden en er is een deugdelijk groencompensatieplan kan het Gol wat betreft het Vlijmens Lint zo gauw mogelijk starten. Wij vragen hier al lange tijd om, dus wat ons betreft gebruiken we de extra tijd om deze laatste issues nu door te voeren. Provincie, Waterschap, Gemeente en Het Vlijmens Lint zijn het eigenlijk over al deze punten wel eens geloven wij. Het lijkt alleen al lange tijd vast te liggen op procedures en dat is jammer. Wat daar is niemand bij gebaat en dat houdt ook een hoop andere discussies te veel op.

Meer monumentale bomen, rol groene lint in Groenbeleidsplan?

admin
Op de afbeelding is rechts goed te zien hoe belangrijk het lint is voor de Heusdense Groenstructuur.
Alleen rondom Steenenburg staan een vergelijkbare hoeveelheid monumentale bomen

De Bomenstichting heeft na de schouw uit het voorjaar nog een aantal bomen uit onze omgeving opgenomen in het nationale Register van Monumentale Bomen. In het register staan alleen bomen van 80 jaar en ouder, die beeldbepalend zijn en in een goede conditie. Veel fraaie bomen in ons lint halen dat nog net niet, maar zijn wel van groot belang om ook over 30-50 jaar de lijst weer te kunnen aanvullen. De volgende bomen zijn nu ook opgenomen:

  • Zilveresdoorn – Meliestraat 41b
  • Zilverlinde – Meliestraat 41b
  • Bruine beukenlaan – Prins Bernhardlaan
  • Bruine beuken – Wilhelminastraat 19d

Via DEZE LINK zijn de beschrijvingen van de bomen te zien.

Inmiddels heeft op ons initiatief ook een schouw plaatsgevonden op nog een aantal bomen in de Meliestraat en op de Wolput. Wij houden u op de hoogte van de ontwikkelingen.

Link met het Groenbeleidsplan 2023-2028

Het belang van inzetten op groen geeft de Gemeente Heusden helder aan in het Groenbeleidsplan 2023-2028. Zij gebruikt daarbij een pleidooi van de Universiteit Wageningen om te investeren in de groene stad, dat wij graag onderschrijven:

Het Groenbeleidsplan 2023-2028, dat dit jaar is vastgesteld door de gemeenteraad streeft er naar om zes ambities te realiseren:

  • het versterken van de groenstructuur
  • duurzaam onderhoud van het groen
  • het opknappen en verbeteren van versleten groen
  • de natuur van het buitengebied verbinden met de kernen
  • integraal werken aan opgaves van andere beleidsvelden
  • de samenwerking zoeken met de inwoners van de gemeente

In het Groenstructuurplan had het groene lint wellicht wat meer aandacht mogen krijgen dan het heeft gekregen, want past wel goed in de ambities. Dat is er bij ons als vereniging wellicht ook wat tussendoor geschoten. Evenzogoed zijn we hierover, conform punt 6, wel in gesprek met de gemeente juist omdat het goed past in de ambities.

Wij zien met name het belang van het groene lint om de groenstructuur te versterken en dan met name voor de verbinding van de natuur van de Biessertpolder/Engelermeer met het verblijfsgroen in Vlijmen dorp, met name het Burgemeester van Greunsvenpark. Het lint zelf wordt nu al veelvuldig recreatief gebruikt door wandelaars en fietsers en wij denken dat dat toe zal nemen met de realisatie van de randweg en het verkeersarmer worden van het lint. Kortom, goed te kijken hoe het groene lint verder ontwikkeld kan worden en niet doorbroken wordt in geval van (uiteraard ook belangrijke) maatschappelijke inpassingsoperaties.

Kappen we nu bomen om dijken en wegen te bouwen die straks weer verplaatst moeten worden?

admin

Compartimenteringsdijken onhandig gepland

De keuze voor de ligging van de dijken voor de hoogwater opslag ‘s-Hertogenbosch (HoWaBo 1) in de Biessertpolder zijn voor Het Vlijmens Lint al lange tijd een punt van discussie. Zie onder andere dit bericht. De dijken zijn nu gepland (anders dan in het Provinciaal Inpassingsplan aangegeven) gelegen over het zuidelijke deel van de randweg, het noordelijke deel van de Gemeint en eindigend bij de opgang van de Engelense weg naar de Voordijk toe.

Een veel beter tracé zou zijn over het zuidelijke deel van de randweg, vervolgens onder het fietspad langs het Engelermeer via de rotonde naar de inprikker naar de Vijfhoevenlaan. Dit geeft voor de huidige situatie de volgende voordelen:

  • Meer wateropslag binnen Howabo1: 3% meer op zo een groot project
  • Minder milieuschade in de stroomopwaarts gelegen compartimenten Vlijmens Ven, Vughtse Gemeint (voornamelijk water op land) door deze eerder te laten leeglopen dan het compartiment Engelermeer (voornamelijk water op water).
  • Minder milieuschade: rijbeplantingen bomen op de Gemeint hoeven niet te worden gekapt, idem op de Engelense weg. Veel minder natuurschade aan bosschages in de natte natuurdriehoek binnen de groenblauwe mantel ’s-Hertogenbosch.
  • Minder geluid- en zichtoverlast van de nieuwe randweg door natuurlijke wal in het natuur- en recreatiegebied Engelermeer
  • Minder kosten voor kunstwerken, afgravingen en beplantingen.

Deze oplossing heeft dan ook de sterke voorkeur van zowel Het Vlijmens Lint als van IVN ’s-Hertogenbosch en de Natuur- en Milieuvereniging gemeente Heusden.

Uiteraard is dit ook zo besproken met de Projectgroep GOL (die dat aanvankelijk als een kansrijke aanpassing betitelde, maar daar later weer op terugkwam), het Waterschap Aa en Maas en met de Gemeente Heusden. De overheden komen niet met inhoudelijke argumenten anders dan dat men wil vasthouden aan het bestaande plan.

Gekozen ligging ook niet toekomstgericht

Maar samen met eerder genoemde verenigingen hebben wij ook altijd gezegd dat de dijken op de geplande lokatie ook niet toekomstgericht zijn gepland. Want als er nieuwe compartimenten bijkomen dan zijn deze niet goed aan te sluiten op de geplande compartimenten. Zie het uitgebreide artikel dat wij vorig jaar hierover al schreven. Inmiddels is die visie ook gevalideerd met een technische waterdeskundige die ons bevestigd heeft dat naar zijn mening de plaats van de dijken verkeerd zijn getekend.

Bevestiging verkeerde ligging door HoWaBo 2 projectgroep?

Maar nu heeft ook de HoWaBo 2 werkgroep een interim rapport gepubliceerd. Dat is het zogenaamde rapport Bouwstenen Aanpak hoogwater ‘s-Hertogenbosch en omgeving. Daarin valt over de bouwsteen Berging Sompen en Zooislagen, het compartiment dat aansluit op het compartiment Biessertpolder, te lezen: “Deze bouwsteen moet juridisch getoetst worden in verband met de relatie met GOL. GOL zal moeten worden aangepast als voor deze bouwsteen gekozen wordt, dat is een risico.”

Dat lijkt een regelrechte bevestiging van onze eerdere aannames. Natuurlijk hebben wij hierover contact opgenomen met de projectgroep HoWaBo 2 en gevraagd wat dan die aanpassing precies zou zijn. Het antwoord is dat dat helemaal nog niet helder is. Vreemd, want waarom zet je dat dan in zo’n rapport? Enfin wij hopen daar binnenkort toch meer helderheid over te krijgen en aan de HoWaBo 2 groep gevraagd het onderzoek over de Bouwsteen Sompen en Zooislagen in de projectplanning zo mogelijk naar voren te trekken,

Bomen kappen om dijken, wegen en kunstwerken te bouwen om ze weer af te breken?

Wij hopen toch dat de overheden zo verstandig zijn niet nu de bomen te kappen, veel kosten te maken om dijken, wegen en kunstwerken te bouwen en de daarbij behorende stikstofruimte te gebruiken om vervolgens tot het besef te komen dat alles op de verkeerde plaats ligt en weer afgebroken moet worden!
Als het zo is dat dat dit een gerede kans is, dan is het toch veel verstandiger de dijken meteen op de goede toekomstbestendige plaats aan te leggen of even te wachten tot wel duidelijk is waar ze moeten komen?

Wij hebben binnenkort over het HoWaBo 2 een afspraak met het bestuur van het Waterschap Aa en Maas en zullen deze zorgen daarin zeker meenemen!

Wij houden u over de voortgang op de hoogte!

Verzoek intrekking kapvergunningen GOL

admin

Op 28 februari 2023 hebben Het Vlijmens Lint, de Natuur- en Milieuvereniging Gemeente Heusden, de Federatie Behoud de Langstraatspoorbruggen en de Stichting van GOL naar Beter de Gemeente Heusden verzocht de reeds verleende kapvergunningen in het kader van het GOL in te trekken. Op 1 mei hebben we gerappelleerd en op 22 mei nog maar eens.

Naar de mening van bovenstaande belangengroepen schort er nogal wat aan de verlening van de vergunningen, en zou daarom intrekking en herbeoordeling de beste weg zijn.

Overigens is de Gemeente Heusden al gestopt met het aanvragen van nieuwe vergunningen. En dient de aanvrager namens de overheden, de aannemerscombinatie BesixMourik, ook geen nieuwe aanvragen in.

Grote hoeveelheid bomen in de Biessertpolder, die in veel gevallen onnodig, op de nominatie staan gekapt te worden.

Wat gaat er, in onze opinie, zoal mis bij deze kapvergunningen (bij voorbaat excuus voor de complexiteit van de materie, makkelijker kunnen we het even niet maken….):

  1. Wet- en regelgeving wordt niet goed toegepast. Dat betreft zowel de Wet Natuurbescherming (mate van compensatie), het Groenstructuurplan (hoe en waar compensatie), de Verordening Fysieke Leefomgeving (vooraf compensatieplan) en de Verordening Ruimte Noord Brabant (afwegingen tracé om bomen te sparen)
  2. Voorwaardelijke verplichtingen van het PIP ten aanzien van herplant en fauna worden niet meegenomen als voorwaarde in de kapvergunning
  3. De flora en fauna inventarisatie waarop de besluiten zijn gebaseerd zijn inmiddels variërend van 5 tot 9 jaar oud, dat is inmiddels veel te oud.
  4. Waar de Gemeente Heusden om goede redenen normaal een termijn van 1 jaar hanteert, waarbij de kapvergunning vervalt als dan nog niet geveld is, kiest zij hier voor een open end termijn. De verleende vergunningen zelf zijn inmiddels 2 tot 3 jaar oud en voorlopig ligt uitvoering nog niet in het verschiet
  5. De goedkeuring van de aanvragen is in de gemeente Heusden gemandateerd aan de clustermanager Omgevingsvergunningen. Maar daarbij zijn afwijkingen gemaakt van de regels die zijn vastgesteld in de gemeenteraad met betrekking tot het Groenstructuurplan en de Verordening Fysieke Leefomgeving. Ook is het de vraag of de mandatering had gemogen gegeven de Mandaatkaderregeling Gemeente Heusden, nu er afwijkingen zijn van bestaand beleid en het proces van controversiële aard is. En de mandatering was, de tekst lezend, meer gericht op snelheid dan zorgvuldigheid. Dus dan zijn bovenstaande afwijkingen van regels niet zo vreemd.
  6. Er ontbreekt een normale opstelling van wat er waar gekapt gaat worden en welk deel er gecompenseerd moet gaan worden. Integendeel de vergunningen zijn zodanig gesplitst dat kap van hetzelfde bosschage of van dezelfde bomenrij over meerdere vergunningen verdeeld worden.
    Wij vragen al sinds februari 2022 om een heldere opstelling, maar vreemd genoeg geven zowel de Provincie als de Gemeente Heusden bij herhaling aan geen overzicht te hebben wat er in het kader van het GOL waar gekapt moet worden en wat er gecompenseerd moet worden, welk deel daarvan al is aangevraagd en goedgekeurd, welk deel wel aangevraagd is, maar nog niet goedgekeurd en wat er nog aangevraagd moet worden.
  7. Burgers en andere belanghebbenden wordt vooralsnog geen mogelijkheid gegeven bezwaar te maken tegen de bij een vergunning horend compensatieplan, terwijl dat wel onderdeel zou moeten zijn van het ruimtelijke ordeningsproces. En dus passend zou zijn conform rechtzekerheid beginselen, zoals ook recent bevestigd door de Raad van State.

De wethouder heeft inmiddels wel aangegeven (maar ondanks de belofte daartoe, nog niet schriftelijk aan ons bevestigd) niet tot kap over te gaan voordat er een geaccepteerd groencompensatie plan is. Waarbij de compensatie op verschillende vlakken ook gelijkwaardig zal zijn. Dus niet herplant van een volwassen boom van 50 jaar oud door een klein boompje van 5 jaar oud. We zijn dus benieuwd waar wij, maar ook burgers en gemeenteraadsleden hun visie kunnen geven op het compensatieplan in zo’n groot project, waar vele honderden bomen zullen sneuvelen.

Ons is door de Provincie beloofd dat dit aan ons en andere belangenverenigingen voorgelegd zal worden, maar wij maken ons nu al zorgen van de wijze van het acceptatieproces. Dit mede door de onduidelijkheid van de overheden op dit punt.

Wij wachten dus met smart op antwoord van de wethouder op ons verzoek om intrekking, komt er geen antwoord dan zullen we na moeten denken over andere methodes om een antwoord af te dwingen.

Groen en natuur langs de Spoordijk (foto Airpro Waalwijk). Bij niet afgraven van de spoordijk hoeft ook niet te worden gekapt.

Gevolg uitspraak RvS N65 Vught voor GOL? Bezwaar tegen kapvergunning 12 januari voor rechter

admin

Raad van State kraakt afwezigheid groencompensatieplan bij verlenen vergunningen N65

De uitspraak van de Raad van State op 21 december 2022 inzake de herinrichting van de N65 bij Vught heeft mogelijk ook belangrijke implicaties voor het GOL. In haar uitspraak stelt de raad dat bij het verlenen van kapvergunningen een groencompensatieplan niet mag ontbreken als voorwaardelijke verplichting ter behoud en herplant. Het ontbreken is in strijd met de ruimtelijke ordening (en met namen de plaats van het groen in de ordening). Maar ook met de rechtszekerheid voor partijen die opkomen voor het belang van groen en desgewenst gefundeerd bezwaar moeten kunnen maken tegen het totaal plan van kap en compensatie van de kap.

Groencompensatie GOL blijft onduidelijk, dus ook onrechtmatig?

Het Vlijmens Lint vraagt al sinds februari 2022 om het groencompensatieplan en verzet zich tegen de onduidelijke en in onze ogen te beperkte en deels onrechtmatige verlening van kapvergunningen in het kader van het GOL. Zie ook ons eerdere bericht hier en daar. Daarin trekt zij deels op de Natuur- en Milieuvereniging Gemeente Heusden, de Federatie Behoudt de Langstraatspoorbruggen en de Stichting van GOL naar Beter. Deze partijen hebben de gemeente al eerder verzocht alle kapvergunningen met betrekking tot het GOL in te trekken.
Recent heeft Het Vlijmens Lint hierover al een positief eerste gesprek gehad met wethouder Blankers, die open staat de kritiek in meer detail te bespreken. Wij zijn in afwachting van een tweede gesprek met de wethouder en de verantwoordelijke medewerkers in de gemeente. En zullen dan de recente uitspraak van de Raad van State meenemen.

Zaak tegen kapvergunning voor de bestuursrechter

Inmiddels hebben wij ook bericht gehad dat op 12 januari om 15.15 uur de zaak van Het Vlijmens Lint tegen de verleende kapvergunning voor de bestuursrechter in ‘s-Hertogenbosch, Leegwaterlaan 8, behandeld zal worden. Dat is in beginsel een openbare zitting, die voor iedereen toegankelijk is.
De kritiek van Het Vlijmens Lint betreft de gebrekkige informatievoorziening en wijze van publiceren van de kapvergunningen. Maar ook de inhoudelijkheid van de kapvergunning, waaronder de noodzaak (ander tracé sloot, andere ligging compartimenteringsdijk), het niet meenemen van voorwaardelijke verplichtingen en de veel te beperkte in de vergunning vastgelegde groencompensatie. Zie ook Kap de Kap. Wij zijn blij duidelijkheid te krijgen over de rechtmatigheid van de verlening van de kapvergunning.

Bezwaar tegen gebrekkige proces groencompensatie GOL

admin

Een aantal partijen hebben bij de gemeente Heusden gezamenlijk bezwaar gemaakt tegen het gebrekkige proces van de groencompensatie van het GOL. De gemeente Heusden stelt als verlener veel te lage compensatie-eisen bij het verlenen van kapvergunningen in het kader van het GOL. De genoemde partijen zijn de Het Vlijmens Lint, Stichting Behoudt de Langstraatspoorbruggen, Stichting van GOL naar Beter en Natuur- en Milieuvereniging gemeente Heusden.

In dat verleningsproces van vergunningen heeft de gemeente een driedubbele pet op. De gemeente is naast verlener van de vergunningen ook de achterliggende opdrachtgever van de aanvrager Mourik Besix GOL VOF, de aangewezen hoofdaannemer van het GOL. Maar de gemeente is via de Projectgroep GOL uiteindelijk ook zelf medeverantwoordelijk is voor de realisatie van de groencompensatie.

De eerste onduidelijkheid ontstaat al in de aanvragen van de kapvergunningen. Te kappen bomen, bosschages en delen van laanbeplantingen worden gesplitst over verschillende vergunningen. Het komt voor dat bomen uit een en dezelfde laanbeplanting of aansluitende bosschages in verschillende kapvergunningen terecht komen. Binnen de vergunning worden stukken vervolgens opgesplitst in verschillende vakken, ook al horen ze tot dezelfde bosschage. En wordt er ten onrechte voor het ene stuk wel en het andere stuk geen compensatie vereist.

Door deze verwarrende aanpak lijken de beoordelende ambtenaren het totaaloverzicht kwijt te zijn. En wordt ook niet voldaan aan de publicatieplicht van de omgevingsvergunningen. Zo worden alleen individueel vergunning plichtige bomen helder in de koptekst gepubliceerd, maar niet de ook vergunning plichtige delen van bosschages en delen van laanbeplantingen. Ook is in de publicatie de locatie van de te kappen houtopstanden vaak niet duidelijk. Belanghebbenden missen daardoor de aankondiging of de impact van de aankondiging.

Maar ook in de verlening van de vergunning zelf schort nogal het een en ander. Immers de Wet Natuurbescherming, de Verordening Ruimte Noord-Brabant, de Verordening Fysieke Leefomgeving, het Groenstructuurplan gemeente Heusden: allen stellen zij heldere eisen in geval er een vergunning wordt verleend. Maar deze voorwaarden worden in de aanvragen met betrekking tot het GOL niet of niet voldoende gesteld aan de aanvrager. Er wordt veel te weinig gecompenseerd als door wet- en regelgeving aangegeven en er is geen helder groencompensatieplan vooraf als vereist door de regelgeving. Ook zijn de voorwaardelijke verplichtingen van het Provinciaal Inpassingsplan GOL niet overgenomen in de verleende kapvergunningen.

Al meer dan een half jaar wordt door bovengenoemde partijen aan de Provincie en aan de Gemeente Heusden gevraagd om met een helder overzicht te komen wat er allemaal gekapt wordt in het kader van het GOL en welke bijbehorende compensatie de aanvrager moet realiseren.

Dat overzicht is er nog steeds niet. Evenmin als een helder groencompensatieplan, waarbij de compensatie als vereist in beginsel binnen het plangebied van het GOL zelf zou moeten plaatsvinden. En anders direct buitendorps in de omgeving van het plangebied.

De gezamenlijke partijen hebben de gemeente daarom verzocht om de reeds afgegeven vergunningen in te trekken, of als dat niet lukt haar uitvoerder Mourik Besix te verzoeken zelf de vergunningen in te trekken. En te stoppen met het afgeven van nieuwe vergunningen totdat er een helder overzicht is wat er gekapt gaat worden en wat en hoe er gecompenseerd gaat worden. En bij nieuwe aanvragen partijen, maar ook andere belanghebbenden, ordentelijk te informeren over de aanvraag.

Als bekend is natuurontwikkeling een van de pijlers onder het totale GOL plan. Eerder hebben verschillende partijen al bezwaar gemaakt tegen de in hun ogen onnodige kap van bomen en bosschages in het kader van het GOL. Dit speelt onder andere in Vlijmen Oost in de Biessertpolder maar ook met betrekking tot de bosrijke begroeiing van de af te graven spoordijk tussen Waalwijk en Drunen. Ook wordt door de aanleg van wegen al veel natuur en landschap ingeleverd, nog verergerd door een ongelukkige verkoop van groen van de gemeente Heusden, gelegen in de groenblauwe mantel ’s-Hertogenbosch, in tegenspraak met het groenstructuurplan Heusden. Ook de gebrekkige compensatie geeft partijen het gevoel dat de doelstelling natuurontwikkeling wel met woorden wordt beleden, maar onvoldoende wordt gerealiseerd.