73% meer longontstekingen binnen 500 meter afstand, 19% binnen 1000 meter
Na eerdere waarschuwingen van het RIVM herbevestigd ook de Gezondheidsraad in haar vervolgonderzoek dat omwonenden van geitenhouderijen een beduidend hoger risico op longontstekingen lopen dan mensen die niet dichtbij een geitenhouderij wonen. Het rapport is hier te downloaden.
Uit onderzoek binnen het programma Veehouderij en Gezondheid Omwonenden (VGO) komt een verband naar voren tussen wonen in de buurt van geitenhouderijen en longontstekingen. In juli 2025, in een eerste deeladvies, concludeerde de gezondheidsraadcommissie Veehouderij en gezondheid dat dat verband waarschijnlijk oorzakelijk is en dat dat voldoende aanleiding is om op basis van het voorzorgbeginsel maatregelen te nemen. In het tweede deeladvies onderstreept de commissie de noodzaak voor maatregelen.
Vergeleken bij de blootstelling aan andere bronnen van luchtverontreiniging of andere schadelijke milieufactoren is dat risico aanzienlijk. Binnen een woonafstand van 500 meter is dat risico gemiddeld 73% hoger, binnen een woonafstand van 1 kilometer 19%.
Volgens de commissie is het aannemelijk dat longontstekingen in de buurt van geitenhouderijen worden veroorzaakt door een samenspel van verschillende factoren, waarbij uitstoot van micro-organismen, fijnstof en endotoxinen een belangrijke rol speelt.
Structurele oplossing is de aangewezen oplossing
De Provinciale Staten hebben al op 21 februari 2025 een motie aangenomen om woningbouw in de buurt van een geitenboerderij te voorkomen. Het Vlijmens Lint heeft het college Heusden op 18 februari 2025 naar aanleiding van het RIVM onderzoek opgeroepen om structurele maatregelen te nemen. En de verplaatsing ook meegenomen in haar zienswijze op de Nota Reikwijdte en Detailniveau voor HoWaBo2. In haar beantwoording van vragen van Heusden Verbindt/Heusden Transparant gaf het college op 18 februari 2025 aan het onderzoek van de Gezondheidsraad en de daarop volgende besluiten en maatregelen van de rijksoverheid af te wachten. In het eerste deelonderzoek werd door de raad al aanbevolen om op basis van het voorzorgsbeginsel maatregelen te nemen, maar die zijn tot dusver uitgebleven.
Inmiddels heeft het college kennelijk de zichtbare uitbreidingsinvesteringen van de geitenboerderij toegestaan. Nu dat rapport er is en de conclusies verontrustend zijn roepen wij het college andermaal op niet langer te wachten en vooral te zoeken naar een structurele oplossing. Zie ook de recente vragen van GL/PvdA naar aanleiding van dit dossier.